This is an HTML version of an attachment to the Freedom of Information request 'Written submissions of the parties in case C-824/18, A.B. and Others. (Appointment of judges to the Supreme Court – Actions)'.



Ref. Ares(2019)3172636 - 14/05/2019
  KOMISJA EUROPEJSKA 
 
 
 
Bruksela, 13.05.2019 
sj.b(2019)3390189 
 
 
 
Dokument w postępowaniu sądowym 
  
 
DO PREZESA I CZŁONKÓW 
 
TRYBUNAŁU SPRAWIEDLIWOŚCI 
 
UWAGI NA PIŚMIE 
przedstawione  zgodnie  z  art.  23  Protokołu  o  Statucie  Trybunału  Sprawiedliwości  przez 
Komisję Europejską, reprezentowaną przez pana Hannesa KRAEMERA, doradcę w Służbie 
Prawnej  oraz  panie  Céline  VALERO  i  Agnieszkę  STOBIECKĄ-KUIK,  członkinie  Służby 
Prawnej,  działających  w  charakterze  pełnomocników  Komisji;  adres  do  doręczeń:  Służba 
Prawna,  Greffe  Contentieux,  BERL  1/169,  200,  rue  de  la  Loi,  1049  Bruksela,  ze  zgodą  na 
doręczanie pism procesowych i korespondencji przez aplikację e-CURIA; 
w sprawie C-824/18 
mającej za przedmiot wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym na podstawie 
art. 267 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej, przedstawiony postanowieniem z dnia 
21  listopada  2018  r.  przez  Naczelny  Sąd  Administracyjny  Rzeczypospolitej  Polskiej  
w sprawie 
Krajowa Rada Sądownictwa 
co do wykładni art. 2, w związku z art. 4 ust. 3 zdanie 3, art. 6 ust. 1, i art. 19 ust. 1 Traktatu o 
Unii  Europejskiej,  w  związku  z  47  karty  praw  podstawowych  Unii  Europejskiej  oraz  art.  9 
ust.  1  Dyrektywy  Rady  2000/78/WE  z  dnia  27  listopada  2000  r.  ustanawiającej  ogólne 
warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy (Dz. U. 200, L. 303, s. 
16) oraz art. 267 akapit 3 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej, jak również art. 2, w 
związku  z  art.  4  ust.  3  zdanie  3,  art.  6  ust.  1  Traktatu  o  Unii  Europejskiej,  w  związku  w 
związku  z  art.  15  ust.  1  i  art.  20  w  związku  z  art.  21  ust.1  i  art.  52  ust.1  karty  praw 
podstawowych Unii Europejskiej oraz w związku z art. 2 ust. 1, ust 2 lit. a) i art. 3 ust. 1 lit a) 
Dyrektywy Rady 2000/78/WE oraz art. 267 akapit 3 TFUE.  

 

 
SPIS TREŚCI 
 
 

WSTĘP ........................................................................................................................ …3 

RAMY PRAWNE ........................................................................................................... 3 
2.1 
Prawo Unii .......................................................................................................... 3 
2.2 
Prawo polskie ..................................................................................................... 6 

STAN FAKTYCZNY ..................................................................................................... 8 

POSTĘPOWANIE PRZED SĄDEM KRAJOWYM ................................................... 10 

W PRZEDMIOCIE PYTAŃ PREJUDYCJALNYCH ................................................. 12 
5.1 
W przedmiocie pytania pierwszego .............................................................. 12 
5.1.1  Co do dopuszczalności ............................................................................................. 12 
5.1.2  Co do istoty pytania pierwszego............................................................................... 16 
5.2 
W przedmiocie pytania drugiego .................................................................. 22 
5.2.1  Co do dopuszczalności ............................................................................................. 23 

WNIOSKI ..................................................................................................................... 24 
 

 

 

WSTĘP 
1. 
W dniu 1 marca 2019 r. za pośrednictwem aplikacji e-Curia doręczono Komisji wniosek 
do Trybunału o wydanie w trybie prejudycjalnym orzeczenia w związku z toczącymi się 
przed  Naczelnym  Sądem  Administracyjnym  sprawami  dotyczącymi  uchwał  Krajowej 
Rady  Sądownictwa  (dalej  „KRS”)  z  dnia  24  sierpnia  2018  r.  (nr  318/2018)  oraz  z  28 
sierpnia  2018  r.  (nr  330/2018)  co  do  postanowień  o  nie  przedstawieniu  Prezydentowi 
Rzeczypospolitej  Polskiej  wniosków  o  powołanie  A.B.  i  C.D.  oraz  E.F  i  G.H  i  I.J  do 
pełnienia  urzędu  na  stanowisku  sędziego  Sądu  Najwyższego  (dalej:  „SN”) 
Rzeczypospolitej Polskiej w Izbach Karnej albo Cywilnej.  
2. 
Komisja ma zaszczyt przedstawić Trybunałowi Sprawiedliwości następujące uwagi: 

RAMY PRAWNE 
2.1  PRAWO UNII 
3. 
 Art. 2 Traktatu o Unii Europejskiej (dalej: „TUE”) stanowi: 
Unia  opiera  się  na  wartościach  poszanowania  godności  osoby  ludzkiej,  wolności, 
demokracji, równości, państwa prawnego, jak również poszanowania praw człowieka, w 
tym  praw  osób  należących  do  mniejszości.  Wartości  te  są  wspólne  Państwom 
Członkowskim  w  społeczeństwie  opartym  na  pluralizmie,  niedyskryminacji,  tolerancji, 
sprawiedliwości, solidarności oraz na równości kobiet i mężczyzn. 

4. 
Art. 4 ust. 3 zdanie 3 TUE stanowi: 
Państwa Członkowskie ułatwiają wypełnianie przez Unię jej zadań i powstrzymują się od 
podejmowania  wszelkich  środków,  które  mogłyby  zagrażać  urzeczywistnieniu  celów 
Unii. 

5. 
Art. 6 ust. 1 TUE stanowi: 
1.  Unia  uznaje  prawa,  wolności  i  zasady  określone  w  Karcie  praw  podstawowych  Unii 
Europejskiej z 7 grudnia 2000 roku, w brzmieniu dostosowanym 12 grudnia 2007 roku w 
Strasburgu, która ma taką samą moc prawną jak Traktaty.  
Postanowienia  Karty  w  żaden  sposób  nie  rozszerzają  kompetencji  Unii  określonych  w 
Traktatach.  
Prawa, wolności i zasady zawarte w Karcie są interpretowane zgodnie z postanowieniami 
ogólnymi określonymi w tytule VII Karty regulującymi jej interpretację i stosowanie oraz 
z należytym uwzględnieniem wyjaśnień, o których mowa w Karcie, które określają źródła 
tych postanowień.  

6.  Art. 19 ust.1 TUE stanowi: 

 

 
Państwa Członkowskie ustanawiają środki niezbędne do zapewnienia skutecznej ochrony 
prawnej w dziedzinach objętych prawem Unii. 

7. 
Art.  15  ust.  1  karty  praw  podstawowych  Unii  Europejskiej  (dalej:  „Karta”  lub  „KPP”) 
stanowi: 
Wolność wyboru zawodu i prawo do podejmowania pracy 
Każdy ma prawo do podejmowania pracy oraz wykonywania swobodnie wybranego lub 
zaakceptowanego zawodu. 
 

8. 
Art. 20 Karty stanowi: 
Równość wobec prawa 
Wszyscy są równi wobec prawa. 
9. 
Artykuł 21 ust. 1 Karty stanowi: 
Niedyskryminacja 
Zakazana  jest  wszelka  dyskryminacja  w  szczególności  ze  względu  na  płeć,  rasę,  kolor 
skóry,  pochodzenie  etniczne  lub  społeczne,  cechy  genetyczne,  język,  religię  lub 
przekonania, poglądy polityczne lub wszelkie inne poglądy, przynależność do mniejszości 
narodowej, majątek, urodzenie, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną. 

10.  Art. 47 Karty stanowi: 
Prawo do skutecznego środka prawnego i dostępu do bezstronnego sądu 
Każdy, kogo prawa i wolności zagwarantowane przez prawo Unii zostały naruszone, ma 
prawo  do  skutecznego  środka  prawnego  przed  sądem,  zgodnie  z  warunkami 
przewidzianymi w niniejszym artykule. 

Każdy ma prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia jego sprawy w rozsądnym 
terminie  przez  niezawisły  i  bezstronny  sąd  ustanowiony  uprzednio  na  mocy  ustawy. 
Każdy  ma  możliwość  uzyskania  porady  prawnej,  skorzystania  z  pomocy  obrońcy  i 
przedstawiciela. 

Pomoc prawna jest udzielana osobom, które nie posiadają wystarczających środków, w 
zakresie  w  jakim  jest  ona  konieczna  dla  zapewnienia  skutecznego  dostępu  do  wymiaru 
sprawiedliwości. 


 

 
11.  Art. 52 ust. 1 Karty stanowi: 
Zakres i wykładnia praw i zasad  
1.  Wszelkie ograniczenia w korzystaniu z praw i wolności uznanych w niniejszej Karcie 
muszą  być  przewidziane  ustawą  i  szanować  istotę  tych  praw  i  wolności.  Z 
zastrzeżeniem  zasady  proporcjonalności,  ograniczenia  mogą  być  wprowadzone 
wyłącznie  wtedy,  gdy  są  konieczne  i  rzeczywiście  odpowiadają  celom  interesu 
ogólnego uznawanym przez Unię lub potrzebom ochrony praw i wolności innych osób. 

Dyrektywa Rady 2000/78/WE z dnia 27 listopada 2000 r. ustanawiająca ogólne warunki 
ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy1 (dalej „Dyrektywa 
2000/78”) 

12.  Art. 1 Dyrektywy 2000/78 stanowi: 
Cel 
Celem niniejszej dyrektywy jest wyznaczenie ogólnych ram dla walki z dyskryminacją  ze 
względu na religię lub przekonania, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną
 
w  odniesieniu  do  zatrudnienia  i  pracy,  w  celu  realizacji  w  Państwach  Członkowskich 
zasady równego traktowania. 
 

13. Art. 2 Dyrektywy 2000/78 stanowi: 
Pojęcie dyskryminacji 
1.  Do  celów  niniejszej  dyrektywy  „zasada  równego  traktowania”  oznacza  brak 
jakichkolwiek form bezpośredniej lub pośredniej dyskryminacji z przyczyn określonych 
w art. 1. 

2. Do celów ust. 1: 
a)  dyskryminacja  bezpośrednia  występuje  w  przypadku  gdy  osobę  traktuje  się  mniej 

przychylnie  niż  traktuje  się,  traktowano  lub  traktowano  by  inną  osobę  w 
porównywalnej sytuacji, z jakiejkolwiek przyczyny wymienionej w art. 1; 

 
14.  Art. 3 ust 1 lit a) Dyrektywy 2000/78  stanowi: 
Zakres 
1.  W granicach kompetencji Wspólnoty, niniejszą dyrektywę stosuje się do wszystkich 
osób, zarówno sektora publicznego jak i prywatnego, włącznie z instytucjami 
publicznymi, w odniesieniu do: 
a)  warunków dostępu do zatrudnienia lub pracy na własny rachunek, w tym również 

kryteriów selekcji i warunków rekrutacji, niezależnie od dziedziny działalności i na 
wszystkich szczeblach hierarchii zawodowej, również w odniesieniu do awansu 
zawodowego; 

                                                 
1   Dz.U. UE. Polskie wydanie specjalne Rozdział 05, Tom 04, s. 79 

 

 
 
15.  Art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2000/78 stanowi 
Ochrona praw 
1.   Państwa Członkowskie zapewnią, aby procedury sądowe i/lub administracyjne oraz, w 
przypadku  gdy  uznają  to  za  właściwe,  procedury  pojednawcze,  których  celem  jest 
doprowadzenie do stosowania  zobowiązań wynikających z niniejszej  dyrektywy, były 
dostępne  dla  wszystkich  osób,  które  uważają  się  za  pokrzywdzone  w  związku  z 
naruszeniem wobec nich zasady równego traktowania, nawet po zakończeniu związku, 
w którym przypuszczalnie miała miejsce dyskryminacja. 

 
2.2  PRAWO POLSKIE 
2.2.1  Ustawa z dnia 12 maja 2011 r. o Krajowej Radze Sądownictwa (Dz. U. 2011 nr 126, 
poz. 714) (dalej „Ustawa o KRS”) ze zmianami z 2018 r. 
16. Art. 44 ust. 1 Ustawy o KRS stanowi: 
Uczestnik postępowania może odwołać się do Sądu Najwyższego z powodu sprzeczności 
uchwały  Rady  z  prawem,  o  ile  przepisy  odrębne  nie  stanowią  inaczej.  Odwołanie  nie 
przysługuje w sprawach określonych w art. 3 ust. 2 pkt 2 niniejszej ustawy. 

17.  Art. 44 ust. 1a Ustawy o KRS stanowi: 
W sprawach indywidualnych dotyczących powołania  do pełnienia  urzędu na stanowisku 
sędziego  Sądu  Najwyższego  odwołanie  przysługuje  do  Naczelnego  Sądu 
Administracyjnego.  W  sprawach  tych  odwołanie  do  Sądu  Najwyższego  nie  przysługuje. 
Odwołanie  do  Naczelnego  Sądu  Administracyjnego  nie  może  być  oparte  na  zarzucie 
niewłaściwej  oceny  spełniania  przez  kandydatów  kryteriów  uwzględnianych  przy 
podejmowaniu  rozstrzygnięcia  w  przedmiocie  przedstawienia  wniosku  o  powołanie  do 
pełnienia urzędu sędziego na stanowisku sędziego Sądu Najwyższego. 

18. Art. 44 ust. 1b Ustawy o KRS stanowi: 
Jeżeli uchwały, o której mowa w art. 37 ust. 1, w sprawach indywidualnych dotyczących 
powołania do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego Sądu Najwyższego nie zaskarżyli 
wszyscy  uczestnicy  postępowania,  staje  się  ona  prawomocna  w  części  obejmującej 
rozstrzygnięcie o przedstawieniu wniosku o powołanie do pełnienia urzędu sędziego Sądu 
Najwyższego, a także w części obejmującej rozstrzygnięcie o nieprzedstawieniu wniosku o 
powołanie  do  pełnienia  urzędu  sędziego  Sądu  Najwyższego  tych  uczestników 
postępowania, którzy nie wnieśli odwołania. 

19. Art. 44 ust. 4 Ustawy o KRS stanowi: 
W sprawach indywidualnych dotyczących powołania  do pełnienia  urzędu na stanowisku 
sędziego  Sądu  Najwyższego  uchylenie  przez  Naczelny  Sąd  Administracyjny  uchwały 
Krajowej  Rady  Sądownictwa  o  nieprzedstawieniu  wniosku  o  powołanie  do  pełnienia 
urzędu sędziego Sądu Najwyższego jest równoznaczne z przyjęciem zgłoszenia uczestnika 
postępowania, który wniósł odwołanie, kandydatury na wolne stanowisko sędziowskie w 
Sądzie  Najwyższym,  co  do  którego  w  dniu  wydania  orzeczenia  przez  Naczelny  Sąd 


 

 
Administracyjny postępowanie przed Krajową Radą Sądownictwa nie zostało zakończone, 
a w przypadku braku takiego postępowania, na kolejne wolne stanowisko sędziowskie w 
Sądzie Najwyższym objęte obwieszczeniem. 

20. Art. 37 ust. 1 Ustawy o KRS stanowi: 
Jeżeli na stanowisko sędziowskie zgłosił się więcej niż jeden kandydat, Rada rozpatruje i 
ocenia  wszystkie  zgłoszone  kandydatury  łącznie.  W  takim  przypadku  Rada  podejmuje 
uchwałę obejmującą rozstrzygnięcia w przedmiocie przedstawienia wniosku o powołanie 
do pełnienia urzędu sędziego w stosunku do wszystkich kandydatów. 

21. Zgodnie z nową ustawą o Sądzie Najwyższym, która weszła w życie z dniem 3 kwietnia 
2018  r.,  odwołania  od  uchwał  Krajowej  Rady  Sądownictwa  dotyczących  powołania 
sędziów co do zasady rozpatruje Izba Dyscyplinarna Sądu Najwyższego2. Odstępstwo od 
tej zasady wprowadzono w drodze zmiany ustawy o KRS3, która to ustawa stanowi, że w 
sprawach  dotyczących  powołania  do  pełnienia  urzędu  na  stanowisku  sędziego  Sądu 
Najwyższego odwołanie przysługuje do Naczelnego Sądu Administracyjnego.  
22. Zakresem  zmian  z  2018  roku  nie  został  objęty  art.  43  ust.  1  ustawy  nowelizowanej 
[odniesienie  jest  tylko  do  ustawy  z  2011  roku,  nie  do  nowej],  z  którego  wynikało  -  i  w 
dalszym ciągu wynika - że uchwała Rady staje się prawomocna, jeżeli nie przysługuje od 
niej odwołanie i co do zasady - na gruncie dotychczasowego stanu prawnego - uzyskiwała 
ona  ten  walor  w  części  obejmującej  rozstrzygnięcia  o  nieprzedstawieniu  wniosku  o 
powołanie  do  pełnienia  urzędu  sędziego  tych  uczestników  postępowania,  którzy  nie 
wnieśli  odwołania  (art.  43  ust.  2  w  brzmieniu  sprzed  zmian).  Niemniej  jednak 
wymieniona  ustawa  nowelizująca  wprowadziła  w  tym  zakresie  de  facto  daleko  idące 
zmiany. A to poprzez dodanie do ustępu 2 art. 43 (dotyczącego odwołań) nowego zdania, 
tj.  zastrzeżenia  odwołującego  się  do  art.  44  ust.  1b,  którego  treść  została  przywołana 
powyżej. 
Komisja  odnotowuje  również  przyjęcie  przez  polski  parlament  kolejnej  nowelizacji 
Ustawy o KRS4 - jak wynika z uzasadnienia projektu ustawy - w następstwie orzeczenia 
                                                 
2   Art. 27 § 4 pkt 3 ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o Sądzie Najwyższym. 
3   Art. 1 pkt 12 ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa. Należy zauważyć, że 
pierwotny projekt przedstawiony przez Prezydenta RP nie zawierał tej zmiany, która została wprowadzona w trakcie prac 
legislacyjnych w Sejmie przed ostatecznym przyjęciem ustawy w dniu 8 grudnia 2017 r. 
4   Ustawa z dnia 26 kwietnia 2019 r., o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz ustawy – Prawo 
o ustroju sądów administracyjnych; http://orka.sejm.gov.pl/proc8.nsf/ustawy/3396_u.htm. Do czasu złożenia 
niniejszych obserwacji prawo to nie zostało podpisane przez Prezydenta RP. 

 

 
Trybunału  Konstytucyjnego  z  25  marca  2019  r.5  dotyczącego  zasad  powołania  składu 
KRS oraz szczególnego charakteru odwołania od uchwał KRS wobec kandydatów do SN 
na podstawie art. 44 ust 1 lit. a).6  

STAN FAKTYCZNY  
23.  Stan  faktyczny  został  przedstawiony  przez  sąd  odsyłający  (Naczelny  Sąd 
Administracyjny  Rzeczypospolitej  Polskiej,  dalej:  „NSA”)  w  postanowieniu 
odsyłającym,  które  zawiera  również  opis  poszczególnych  etapów  postępowania 
toczącego  się  przed  tym  sądem,  będącym  przy  tym  sądem  ostatniej  instancji  państwa 
członkowskiego w przedmiotowej sprawie.  
24. Odwołania  złożono  w  toku  postępowań  dotyczących  powołań  sędziów  do  SN  w 
następstwie  zmian  w  tym  sądzie,  obejmujących  między  innymi  utworzenie  dwóch 
nowych izb. Zgodnie z nową ustawą o SN, która weszła w życie z dniem 3 kwietnia 2018 
r.,  odwołania  od  uchwał  Krajowej  Rady  Sądownictwa  dotyczących  powołania  sędziów 
rozpatruje  co  do  zasady  Izba  Dyscyplinarna  SN7.  Jedyne  odstępstwo  od  tej  zasady 
wprowadzono w drodze zmiany ustawy o KRS8, która to ustawa stanowi, że w sprawach 
dotyczących  powołania  do  pełnienia  urzędu  na  stanowisku  sędziego  SN  odwołanie 
przysługuje do NSA9.  
25. Procedura  naboru  kandydatów  na  stanowiska  sędziów  w  SN  została  zainicjowana 
publikacją w dniu 29 czerwca 2018 r obwieszczenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej 
w  Dzienniku  Urzędowym  Rzeczypospolitej  Polskiej  „Monitor  Polski”  o  wolnych 
stanowiskach sędziego w SN10. 
                                                 
5   Sentencja wyroku została opublikowana w Dzienniku Ustaw z 1 kwietnia 2019 r., poz. 609. Wyrok wraz z 
uzasadnieniem (bez zdań odrębnych) 9 maja 2019 r. udostępniono na stronie Trybunału Konstytucyjnego: 
https://ipo.trybunal.gov.pl/ipo/view/sprawa.xhtml?&pokaz=dokumenty&sygnatura=K%2012/18 
6   W  świetle  utrwalonego  orzecznictwa,  to  do  sądu  krajowego  należy,  aby  wyciągnąć  ewentualne 
konsekwencje prawne w związku z nowymi okolicznościami faktycznymi i prawnymi, zob. wyrok z dnia 11 
września 2008 r. w sprawie C-11/07 Hans Eckelkamp, ECLI:EU:C:2008:489, pkt 25-35. 
7   Art. 27 § 4 pkt  3 ustawy  z dnia 8  grudnia 2017 r. o Sądzie Najwyższym. Komisja Europejska przedstawiła uwagi  w 
innych kwestiach dotyczących Izby Dyscyplinarnej w sprawach połączonych C-585/18, C-624/18 i C-625/18. 
8   Art. 1 pkt 12 ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa. Należy zauważyć, że 
pierwotny projekt przedstawiony przez Prezydenta RP nie zawierał tej zmiany, która została wprowadzona w trakcie prac 
legislacyjnych w Sejmie przed ostatecznym przyjęciem ustawy w dniu 8 grudnia 2017 r. 
9   Trybunał Konstytucyjny zniósł możliwość odwołania od uchwał KRS do NSA w orzeczeniu z 25 marca 2019 r K 12/18 
10   Obwieszczenie dotyczyło 7 stanowisk  w Izbie Cywilnej, 1 stanowiska  w Izbie Karnej, 20 stanowisk  w Izbie Kontroli 
Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych oraz 16 stanowisk w Izbie Dyscyplinarnej (Monitor Polski z dnia 29 czerwca 2018 
r.,  poz.  633).  Należy  zwrócić  uwagę,  że  Prezydent  RP  wydał  obwieszczenie  bez  uprzedniej  zgody  (kontrasygnaty) 

 

 
26. W następstwie zgłoszeń kandydatów na przedmiotowe stanowisko KRS podjęła uchwały 
w dniu 24 sierpnia 2018 r. (w odniesieniu do powołań do Izby Karnej Sądu Najwyższego) 
oraz  w  dniu  28  sierpnia  2018  r.  (w  odniesieniu  do  powołań  do  Izby  Cywilnej  Sądu 
Najwyższego)., od których to uchwał złożono odwołania. Odwołania te zostały doręczone 
przez  KRS  skarżącym  aplikującym  do  Izby  Cywilnej  w  dniach  17  września  2018  r.  i  1 
października 2018 r., zaś aplikującym do Izby Karnej – w dniu 18 września 2018 r.  
27. Jeżeli  chodzi  o  rozpoznanie  przez  Naczelny  Sąd  Administracyjny  odwołań  od  uchwał 
KRS,  ustawa  wymaga  od  NSA  wydania  orzeczenia  w  ciągu  14  dni  od  dnia  złożenia 
odwołania11. 
28. NSA  wstrzymał  wykonanie  uchwał  KRS  przez  zastosowanie  środków  tymczasowych 
postanowieniami z dnia 8 października 2018 r., z dnia 24 października 2018 r., z dnia 27 
września 2018 r. i z dnia 25 września 2018 r.12 W dniu 10 października 2018 r. Prezydent 
Rzeczpospolitej  Polskiej  nie  uwzględnił  środków  tymczasowych  zastosowanych  przez 
NSA  i  powołał,  między  innymi  do  Izby  Karnej  i  Izby  Cywilnej  Sądu  Najwyższego, 
kandydatów  zaproponowanych  przez  KRS13,  mimo  że  odwołania  oczekiwały  na 
rozpoznanie, a wykonalność samych uchwał została zawieszona postanowieniem NSA.  
29. W dniu 21 listopada 2018 r. NSA przyjął postanowienie o zwróceniu się do Trybunału w 
związku z wątpliwościami co do wykładni prawa unijnego w sprawach z odwołań pięciu 
kandydatów  na  sędziów  Sądu  Najwyższego  od  dwóch  uchwał  Krajowej  Rady 
Sądownictwa  podjętych  w  dniach  24  i  28  sierpnia  2018  r.  w  przedmiocie  nie 
przedstawienia wniosków o powołanie do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego Sądu 
Najwyższego (dalej „uchwały”). 
                                                                                                                                                         
Prezesa  Rady  Ministrów,  która  to  zgoda  –  według  Sądu  Najwyższego  –  powinna  była  zostać  uzyskana  w  celu 
zapewniania zgodności obwieszczenia z prawem. 
11   Termin  czternastu  dni  został  wprowadzony  już  podczas  trwania  procedury  wyłaniania  kandydatów  na 
stanowiska Sądu Najwyższego przez Art. 5 pkt 5 lit. b) ustawy z dnia 26 lipca 2018 r. o zmianie ustawy – Prawo o 
ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw. 
12   Komunikat  NSA  z  października  2018  r.:  http://www.nsa.gov.pl/komunikaty/komunikat-w-sprawie-postanowien-nsa-
dotyczacych-zabezpieczenia-w-postepowaniu-o-uchylenie-uchwal-krs,news,4,591.php.  Należy  zauważyć,  że  NSA  nie 
zastosował środków tymczasowych w przypadku odwołań dotyczących uchwał  KRS dotyczących powołania na wolne 
stanowiska sędziowskie w Izbie Dyscyplinarnej.  
13   Komunikat Kancelarii Prezydenta RP z dnia 10 października 2018 r.:  
https://www.prezydent.pl/aktualnosci/nominacje/art,96,prezydent-powolal-nowych-sedziow-sadu-
najwyzszego.html. 
 

 
10 
 

POSTĘPOWANIE PRZED SĄDEM KRAJOWYM 
30. Zgodnie z polskim prawem Prezydent RP nie może powołać sędziego Sądu Najwyższego, 
który nie został zaproponowany przez KRS.  Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej stoi na 
stanowisku,  iż  nie  jest  on  związany  uchwałą  KRS  dotyczącą  konkretnego  kandydata  na 
stanowisko  sędziowskie  w  zakresie,  w  jakim  taka  uchwała  miałaby  skutkować 
obowiązkiem mianowania konkretnej osoby na dane stanowisko sędziego. Wynika z tego, 
że  uchwała  KRS  w  sprawie  wniosku  kandydata  ma  wpływ  na  jego  sytuację  prawną. 
Uchwały  KRS  przyjęte  w  trybie  powoływania  sędziego  Sądu  Najwyższego  mogą  być 
zaskarżone  do  Naczelnego  Sądu  Administracyjnego,  zgodnie  z  art.  44  ust.  1  lit.  a)  ww. 
ustawy o KRS.14 Natomiast zgodnie z art. 44 ust. 1 lit. b) ustawy o KRS, takie odwołanie 
nie  ma  skutku  zawieszającego  w  stosunku  do  uczestników  postępowania,  którzy  nie 
wnieśli odwołania. W związku z tym, jeżeli – jak ma to zazwyczaj miejsce – nie wszyscy 
kandydaci  (włącznie  z  proponowanym  kandydatem),  wnieśli  skargę  przeciwko  uchwale, 
jej  „pozytywna”  część  staje  się  ostateczna,  a  proponowany  kandydat  może  zostać 
mianowany przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej na stanowisko sędziego w Sądzie 
Najwyższym.  W  związku  z  tym  orzeczenie,  zgodnie  z  którym  w  wyniku  odwołania 
(złożonego  zazwyczaj  przez  wnioskodawcę,  który  nie  został  zaproponowany),  uchwała 
KRS  zostaje  unieważniona  –  jeżeli  przedmiotowa  uchwała  została  już  przekazana 
Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej15 - nie ma wpływu na powołanie proponowanego 
przez  KRS  kandydata,  a  jedynie  oznacza,  że  taki  wnioskodawca  będzie  zgłoszony  na 
kolejne wolne stanowisko sędziowskie w Sądzie Najwyższym objęte obwieszczeniem, co 
do którego procedura nie została jeszcze zakończona lub dopiero zostanie rozpoczęta (art. 
44 ust. 4 ustawy o KRS). 
31. Wnioskodawcy  w  postępowaniu  głównym,  którzy  kandydowali  na  stanowiska  do  Sądu 
Najwyższego, odwołali się od uchwał KRS, w których nie zaproponowano ich kandydatur 
na  ogłoszone  stanowiska  do  nominacji  na  sędziów  Prezydentowi  Rzeczypospolitej 
Polskiej. 
                                                 
14    Trybunał Konstytucyjny wyrokiem z 25 marca 2019 r. w sprawie K 12/18 unieważnił ten przepis: 
http://trybunal.gov.pl/postepowanie-i-orzeczenia/wyroki/art/10521-wybor-czlonkow-krs-przez-sejm-sposrod-
sedziow-odwolanie-od-uchwaly-krs-dotyczacej-powola/ 

15   Zgodnie  z  Art.  44  ust.  4  ustawy  o  KRS,  jeżeli  do  dnia  wydania  orzeczenia  w  sprawie  uchylenia  uchwały 
KRS  przez  NSA  postępowanie  przed  Radą  nie  zostało  zakończone  (tj.  uchwała  dotycząca  powołania  na 
stanowisko  sędziego  Sądu  Najwyższego  nie  została  przekazana  Prezydentowi  Rzeczypospolitej)  –  wtedy 
uchylenie uchwały KRS jest równoznaczne z przyjęciem  zgłoszenia uczestnika postępowania, który wniósł 
odwołanie, kandydatury na wolne stanowisko sędziowskie w Sądzie Najwyższym. 

 
11 
 
32. NSA  uznał,  że  przed  przystąpieniem  do  rozstrzygnięcia  w  sprawie  niezbędne  jest 
wyjaśnienie pewnych kwestii wymagających wykładni prawa unijnego.  
33. W  związku  z  tym  Naczelny  Sąd  Administracyjny  postanowił  zawiesić  postępowanie  i 
zwrócić się do Trybunału z następującymi pytaniami prejudycjalnymi: 
1)   Czy art. 2 w związku z art. 4 ust. 3 zdanie 3, art. 6 ust. 1, art. 19 ust. 1 TUE w związku 
z art. 47 KPP i art. 9 ust. 1 dyrektywy Rady 2000/78/WE oraz art. 267 akapit 3 TFUE 
należy interpretować w ten sposób, że 

 
dochodzi do naruszenia zasady państwa prawnego oraz prawa do skutecznego środka 
prawnego i skutecznej ochrony sądowej, gdy ustawodawca krajowy przyznając prawo 
odwołania  do  sądu  w  sprawach  indywidualnych  dotyczących  pełnienia  urzędu  na 
stanowisku  sędziego  sądu  ostatniej  instancji  Państwa  Członkowskiego  (Sądu 
Najwyższego),  wiąże  walor  prawomocności  i  skuteczności  rozstrzygnięcia 
podejmowanego  w  postępowaniu  kwalifikacyjnym  poprzedzającym  przedstawienie 
wniosku o powołanie do pełnienia urzędu na stanowisko sędziego wymienionego sądu, 
z  sytuacją  niezaskarżenia  rozstrzygnięcia  podjętego  w  przedmiocie  łącznego 
rozpatrzenia  i  oceny  wszystkich  kandydatów  do  Sądu  Najwyższego  przez  wszystkich 
uczestników  postępowania  kwalifikacyjnego,  wśród  których  jest  również  kandydat 
niezainteresowany  w  zaskarżeniu  wymienionego  rozstrzygnięcia,  a  mianowicie 
kandydat którego dotyczy wniosek o powołanie do pełnienia urzędu, co w rezultacie: 

-  niweczy  skuteczność  środka  zaskarżenia  oraz  możliwość  przeprowadzenia  przez 
właściwy  sąd  rzeczywistej  kontroli  przebiegu  wymienionego  postępowania 
kwalifikacyjnego? 

-  a  w  sytuacji,  gdy  zakresem  tego  postępowania  objęte  są  i  te  stanowiska  sędziów 
Sądu  Najwyższego,  w  odniesieniu  do  których  wobec  zajmujących  je  dotychczas 
sędziów zastosowany został nowy niższy wiek emerytalny, bez pozostawienia decyzji 
o skorzystaniu z niższego wieku emerytalnego wyłącznie w gestii  zainteresowanego 
sędziego,  w  relacji  do  zasady  nieusuwalności  sędziów  -  w  sytuacji  uznania,  że 
doznała ona w ten sposób uszczerbku - również nie pozostaje bez wpływu na zakres i 
rezultat sądowej kontroli wymienionego postępowania kwalifikacyjnego? 

2)   Czy art. 2 w związku z art. 4 ust. 3 zdanie 3 i art. 6 ust. 1 TUE w związku z art. 15 ust. 
1 i art. 20 w związku z art. 21 ust. 1 i art. 52 ust. 1 KPP w związku z art. 2 ust. 1, ust. 2 
lit. a) i art. 3 ust. 1 lit. a) dyrektywy Rady 2000/78/WE oraz art. 267 akapit 3  TFUE 
należy  interpretować  w  ten  sposób,  że  -  dochodzi  do  naruszenia  zasady  państwa 
prawnego,  zasady  równego  traktowania  oraz  równego  i  na  takich  samych  zasadach 
dostępu  do  służby  publicznej  -  pełnienia  urzędu  na  stanowisku  sędziego  Sądu 
Najwyższego - w sytuacji, gdy ustanawiając w sprawach indywidualnych dotyczących 
pełnienia urzędu na stanowisku sędziego wymienionego sądu prawo odwołania się do 
właściwego  sądu,  w  konsekwencji  opisanej  w  pytaniu  pierwszym  formuły 
prawomocności,  powołanie  na  wolne  stanowisko  sędziego  Sądu  Najwyższego  może 
nastąpić  bez  przeprowadzenia  przez  właściwy  sąd  kontroli  przebiegu  wymienionego 
postępowania  kwalifikacyjnego  -  o  ile  doszłoby  do  jej  zainicjowania  -  a  brak  tego 
rozwiązania,  naruszając  prawo  do  skutecznego  środka  prawnego,  narusza  prawo 
równego  dostępu  do  służby  publicznej,  przez  co  nie  odpowiada  celom  interesu 


 
12 
 
ogólnego,  a  sytuacja,  gdy  skład  organu  Państwa  Członkowskiego  mającego  stać  na 
straży  niezależności  sądów  i  niezawisłości  sędziów  (Krajowa  Rada  Sądownictwa), 
przed  którym  toczy  się  postępowanie  w  przedmiocie  dotyczącym  pełnienia  urzędu 
sędziego  Sądu  Najwyższego  jest  kreowany  w  ten  sposób,  że  przedstawiciele  władzy 
sądowniczej  w  tym  organie  wybierani  są  przez  władzę  ustawodawczą,  nie  zakłóca 
zasady równowagi instytucjonalnej?
 

W PRZEDMIOCIE PYTAŃ PREJUDYCJALNYCH 
5.1  W PRZEDMIOCIE PYTANIA PIERWSZEGO  
34.  W  brzmieniu,  w  jakim  zostało  przedstawione,  pierwsze  pytanie  dotyczy  zagadnienia 
prawa  dotyczącego  wykładni  pojęcia  skutecznego  środka  prawnego  zagwarantowanego 
przepisami art. 47 Karty (ust. 1 i 2), składającego się z prawa do sądu (które sąd krajowy 
uważa za naruszone przez polskie przepisy ze względu na ostateczny charakter uchwał 
KRS),  któremu  przysługują  kompetencje  wystarczające,  aby  zaradzić  stwierdzonym 
uchybieniom  wobec  prawa  (które  to  prawo  sąd  krajowy  uważa  za  naruszone  przez 
przepisy krajowe, ze względu na ograniczone skutki wyroku unieważniającego uchwałę 
KRS). 
35.  Wynika  to  z  faktu,  iż  co  prawda  kandydaci  na  stanowisko  sędziego  SN  mogą  odwołać 
się  od  uchwały  KRS  do  NSA,  ale  działanie  takie  nie  ma  skutku  zawieszającego,  o  ile 
wszyscy kandydaci biorący udział w konkursie (tj. włącznie z kandydatem, którego KRS 
rekomenduje)  nie  odwołują  się  od  tej  uchwały.  Odwołanie  jest  w  związku  z  tym 
nieskuteczne,  ponieważ  nawet  w  przypadku  pozytywnego  rozstrzygnięcia  odwołania 
przez NSA, stanowisko to będzie już obsadzone przez osobę wskazaną przez KRS.  
36.  Dodatkowo,  jak  wynika  z  drugiej  części  pytania  pierwszego,  NSA  nie  wyklucza,  iż 
stanowiska  będące  przedmiotem  konkursu  mogą  być  stanowiskami  sędziów,  których 
czynna służba została skrócona w wyniku bezprawnego obniżenia wieku emerytalnego16.  
5.1.1  Co do dopuszczalności 
37.  Zdaniem Komisji zachodzi potrzeba rozważenia dopuszczalności pytań przedstawionych 
przez  sąd  odsyłający,  aby  ustalić,  czy  przepisy  leżące  u  podstaw  sporu  pomiędzy 
stronami  w  sprawie  krajowej  związane  są  z  wykładnią  przepisów  prawa  Unii.  W  tym 
miejscu Komisja odniesie się do tej kwestii, jeśli chodzi o ww. pytanie pierwsze. 
                                                 
16    Stanowisko  Komisji  dotyczące  skrócenia  czynnej  służby  sędziów  zostało  przedstawione  w  sprawach 
C-522/18 oraz C-619/18 oraz C-668/18. 

 
13 
 
38.  W pierwszym pytaniu niniejszej sprawy, na podstawie informacji przedstawionych przez 
sąd odsyłający, Komisja rozumie, iż wątpliwości sądu krajowego leżące u podstaw sporu 
zawisłego przed tym sądem dotyczą wykładni i stosowania przepisów art. 2 w związku z 
art. 4 ust. 3 zdanie 3, art. 6 ust. 1, art. 19 ust. 1 TUE w związku z art. 47 KPP i art. 9 ust. 
1 dyrektywy Rady 2000/78/WE.  
39.  Trybunał  w  sposób  konsekwentny  uznawał,  iż  postępowanie  przewidziane  art.  267 
Traktatu  o  Funkcjonowaniu  Unii  Europejskiej  (dalej:  „TFUE”)  jest  instrumentem 
współpracy  pomiędzy  Trybunałem  i sądami  krajowymi,  dzięki  któremu  Trybunał 
dostarcza tym sądom elementów wykładni prawa wspólnotowego, które są niezbędne dla 
rozstrzygnięcia  przedstawionych  im  sporów17.  Oznacza  to  w  istocie,  iż  przepis  prawa 
Unii,  o  którego  wykładnię  się  zwrócono,  musi  mieć  znaczenie  dla  rozstrzygnięcia 
sądowego, w którym sąd odsyłający zdecyduje, czy sporne żądania w sprawie przed nim 
zawisłej są uzasadnione. 
40.  Znaczenie przepisów prawa Unii, o których wykładnię się zwrócono, dla rozstrzygnięcia 
sporu  zawisłego  przed  sądem  odsyłającym,  może  wynikać  bądź  z  samego  prawa  Unii 
(gdy  przed  sądem  krajowym  wniesiono  o  stwierdzenia  nabycia  prawa  wynikającego  z 
prawa  Unii),  bądź  z  prawa  krajowego  (gdy  prawo  Unii  determinuje  wstępną  kwestię 
istotną dla stwierdzenia nabycia prawa wynikającego z prawa krajowego). 
41.  Zgodnie  z  utrwalonym  orzecznictwem18,  w ramach  współpracy  pomiędzy  Trybunałem 
a sądami  krajowymi  ustanowionej  na  mocy  art. 267 TFUE,  wyłącznie  do  sądu 
krajowego,  przed  którym  wytoczono  powództwo  i który  musi  wziąć  odpowiedzialność 
za  wydane  w następstwie  tego  orzeczenie,  należy  ocena,  w świetle  okoliczności 
konkretnej sprawy, zarówno konieczności wydania orzeczenia w trybie prejudycjalnym, 
po to by mógł on rozstrzygnąć sprawę, jak również zasadności pytań, które przedkłada 
on  Trybunałowi.  W konsekwencji,  jeśli  postawione  pytania  dotyczą  wykładni  prawa 
Unii, Trybunał zobowiązany jest, co do zasady, do wydania orzeczenia. 
                                                 
17  Zob.  wyroki z dnia 16 lipca 1992 r., Meilicke, C-83/91, EU:C:1992:332, pkt 22; z dnia 5 lutego 2004 r., 
Schneider,  C-380/01,  EU:C:2004:73,  pkt  20  oraz  z  dnia  24  marca  2009  r.,  Danske  Slagterier,  C-445/06, 
EU:C:2009:178, pkt 65. 
18   Zob. w szczególności wyroki z dnia 21 stycznia 2003 r., Bacardi-Martini, C-318/00, EU:C:2003:41, pkt 41, 
z dnia 12 czerwca 2008 r., Skatteverket, C-458/06, EU:C:2008:338, pkt 23 i 24, z dnia 24 kwietnia 2012 r., 
Kamberaj, C-571/10, EU:C:2012:233, pkt 40 i przywołane tam orzecznictwo, oraz z dnia 16 czerwca 2015 
r., Gauweiler i in., C-62/14, EU:C:2015:400, pkt 24. 

 
14 
 
42.  Istnieje zatem domniemanie, iż przepisy prawa Unii, o których wykładnię się zwrócono, 
a zatem i samo pytanie prejudycjalne dotyczące wykładni prawa Unii, zadane przez sąd 
krajowy, mają znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy przed sądem odsyłającym19. 
43.  Trybunał, do którego nie należy ocena prawidłowości ustaleń sądu krajowego w ramach 
stanu prawnego i faktycznego, co do którego złożono wniosek o odpowiedź na pytanie 
prejudycjalne, może odmówić udzielenia odpowiedzi na zadane pytanie wyłącznie, gdy 
oczywiste  jest,  że  wykładnia  lub  ocena  ważności  przepisu  prawa  Unii,  o którą  się 
zwrócono,  nie  ma  żadnego  związku  ze  stanem  faktycznym  lub  z przedmiotem  sporu 
w postępowaniu głównym, gdy problem jest natury hipotetycznej, bądź gdy Trybunał nie 
dysponuje informacjami w zakresie stanu faktycznego lub prawnego, które są niezbędne 
do udzielenia przydatnej odpowiedzi na przedstawione mu pytania20. 
44.  W  orzecznictwie  Trybunału  uznano21,  że  postępowanie  przewidziane  art.  267  TFUE 
może  również  służyć  dostarczeniu  sądom  krajowym  elementów  wykładni  prawa  Unii 
niezbędnych  do  podjęcia  decyzji  co  do  zagadnienia  wstępnego  występującego  w 
związku  ze  sporem  przed  tymi  sądami.  W  takich  przypadkach  przepis  prawa  Unii,  o 
którego  wykładnię  się  zwrócono,  musi  mieć  znaczenie  dla  rozstrzygnięcia  w 
postępowaniu przed sądem krajowym. 
5.1.1.1  Co do dopuszczalności pytania  w zakresie art 9 ust 1 Dyrektywy 2000/78/WE oraz 
art. 47 KPP 
45. NSA rozpoznając sprawę pyta, między innymi, czy środek odwoławczy  przewidziany w 
polskiej ustawie jest zgodny z wymogiem skutecznej ochrony sądowej określonym w art. 
47  Karty.  Art.  47  Karty  ma  jednak  zastosowanie  wyłącznie  w  przypadkach,  w  których 
podnoszone jest naruszenie prawa jednostki gwarantowanego przez prawo Unii. 
46. Sąd  odsyłający  powołuje  się  na  dyrektywę  2000/78  ustanawiającą  ogólne  warunki 
ramowe  równego  traktowania  w  zakresie  zatrudnienia  i  pracy.  Zgodnie  z  art.  1  tej 
dyrektywy  jej  zakresem  objęta  jest  walka  z  dyskryminacją  ze  względu  na  religię  lub 
                                                 
19   Zob.  w  szczególności  wyrok  z  dnia  17  lipca  2014  r.  w  sprawach  połączonych,  YS  i  in.,  C‑ 141/12  i  C-
372/12, EU:C:2014:2081, pkt 63. 
20   Zob. wyroki w sprawie, Kamberaj, C‑ 571/10, pkt 42 i przywołane tam orzecznictwo, w sprawie, Gauweiler 
i in., C-62/14, pkt 25 oraz z dnia 26 kwietnia 2017 r. w sprawie, Stichting Brein, C-527/15, EU:C:2017:300, 
pkt 56 i przywołane tam orzecznictwo. 
21   Zob. np. wyrok z dnia 20 marca 1997 r. w sprawie C-323/95, Hayes, EU:C:1997:169, dotyczący zgodności 
z prawem Unii wymogu wniesienia zabezpieczenia przez powoda kosztów postępowania cywilnego. 

 
15 
 
przekonania,  niepełnosprawność,  wiek  lub  orientację  seksualną  w  odniesieniu  do 
zatrudnienia i pracy. Jeżeli spór przed sądem odsyłającym dotyczyłby  praw chronionych 
przepisami  wspomnianej  dyrektywy,  dotyczyłby  on  domniemanego  naruszenia  prawa 
Unii. 
47. NSA nie wyjaśnia, w jaki sposób wnioskodawców w głównej sprawie dotyczy prawo do 
niedyskryminacji,  gwarantowane  przepisami  Dyrektywy  2000/78,  której  zakres  jest 
ograniczony  do  ochrony  przed  dyskryminacją  ze  względu  na  religię  lub  przekonania, 
niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną w odniesieniu do zatrudnienia i pracy.   
Chociaż  dyskryminacja  ze  względu  na  wiek  jest  jednym  z  problematycznych  aspektów 
niedawnych  reform  sądownictwa  w  Polsce,  zwłaszcza  w  kontekście  obniżenia  wieku 
emerytalnego  sędziów  Sądu  Najwyższego  (a  tym  samym  usunięcia  sędziów  ze  służby 
czynnej  z  powodu  osiągnięcia  określonego  wieku),  jednak  niniejsza  sprawa  dotyczy 
mianowania  nowych  sędziów  Sądu  Najwyższego,  a  powiązanie  z  dyskryminacją  ze 
względu  na  wiek  na  podstawie  przedstawionych  elementów  w  postanowieniu  nie  jest 
jasne.  
48. To  prawda,  że  w  drugiej  części  pytania  pierwszego  w  pkt  16  i  17  postanowienia  Sąd 
odsyłający  zdaje  się  wskazywać  kontekst  sprawy  i  zmierza  do  wyjaśnienia,  czy  prawo 
Unii  wymaga  wyciągnięcia  konsekwencji  w  związku  z  możliwością,  iż  ogłoszone 
uchwały mogłyby dotyczyć stanowisk sędziów, których kadencje skrócono niezgodnie z 
art. 19 ust. 1 TUE22.  
49. Okoliczności  te  są  jednak  jedynie  powołane  jako  kontekst,  a  nie  kwestia  wstępna. 
Ponadto,  korespondencja Trybunału z NSA nie wskazuje, że powołanie nowych sędziów 
miało  dotyczyć  stanowisk  sędziów,  którym  skrócono  służbę  czynną  w  wyniku 
wprowadzenia  niższego  wieku  emerytalnego.  Na  tej  podstawie  należy  uznać,  że  nie 
występuje  zatem  związek  pomiędzy  rozpatrywanymi  zagadnieniami  prawnymi  a 
dyskryminacją ze względu na wiek. 
50. Ponadto,  z  opisu  faktycznego  i  prawnego  przedstawionego  w  pytaniu  pierwszym  nie 
wynika, w jaki inny sposób sytuacja samych skarżących w sprawie głównej miałaby być 
objęta zakresem Dyrektywy 2000/78/WE, nie ma do nich zatem również zastosowania art. 
9 ust 1 tego aktu prawnego.  
                                                 
22   Kwestia ta jest przedmiotem toczących się przed Trybunał spraw C-619/18 oraz C-522/18. 

 
16 
 
51. Z  powyższego  wynika,  że  skoro  postanowienie  odsyłające  nie  wskazuje,  że  w  zawisłej 
przed  sądem  krajowym  sprawie  skarżący  powołują  prawa  gwarantowane  prawem  Unii, 
jak na przykład prawa przyznane im na mocy  przepisów Dyrektywy 2000/78, w świetle 
utrwalonego orzecznictwa23, art. 47 KPP nie ma zastosowania.  
52. Z  troski  o  udzielenie  wyczerpującej  odpowiedzi  należy  również  zaznaczyć,  że  pierwsze 
pytanie nie dotyczy prawa do skutecznego środka prawnego wynikającego z art 47 Karty, 
na  który  składa  się  prawo  do  niezależnego  sądu.  W  istocie,  nie  dotyczy  ono  faktu,  czy 
skład  sędziowski,  który  jest  kompetentny  (teoretycznie  lub  praktycznie)  do  orzekania  w 
zawisłej sprawie spełnia minimalne wymogi niezawisłości sędziowskiej. W tym aspekcie, 
pytanie to jest odmienne, niż kwestie poruszane w sprawach połączonych C-558/18 i C-
563/18  oraz  sprawach  C-585/18  i  C-624/18  i  C-626/18  (Izba  Dyscyplinarna  Sądu 
Najwyższego).  W  związku  z  tym  pytanie,  czy  wymogi  niezawisłości  sędziowskiej 
oznaczają, że decyzje administracyjne przyjęte w procesie nominacji na urząd sędziowski 
wymagają skutecznej kontroli sądowej nie podlega ocenie w świetle art. 47 Karty. 
5.1.1.2  Co do dopuszczalności pytania w zakresie art. 19 ust 1 TUE 
53. Pierwsze pytanie można jednak również rozumieć w taki sposób, że sąd krajowy prosi o 
wykładnię,  czy  art.  19  ust.  1  TUE,  jako  zasada  nakładająca  na  państwa  członkowskie 
obiektywne  zobowiązania  istniejące  niezależnie  od  wszelkich  konkretnych  postępowań 
sądowych mających na celu ochronę praw obywateli wynikających z prawa Unii, wymaga 
-  niezależnie  od  tego,  czy  państwa  członkowskie  wdrażają  prawo  Unii  -  aby  decyzje 
administracyjne podejmowane w toku procedury mianowania sędziów podlegały kontroli 
sądowej ze skutkiem zawieszającym. Pytanie rozumiane w ten sposób miałoby znaczenie 
dla rozstrzygnięcia sprawy głównej i jako takie jest dopuszczalne. 
5.1.2  Co do istoty pytania pierwszego  
54. Sąd krajowy w istocie pyta, czy art. 19 ust. 1 TUE wymaga, aby decyzje administracyjne 
podejmowane  w  toku  procedury  powoływania  sędziów  podlegały  skutecznej  kontroli 
sądowej ze skutkiem zawieszającym. 
                                                 
23   Analizę  tę  potwierdza  również  Rzecznik  Generalnego  w  swojej  opinii  w  sprawie  C-619/18,  pkt  29, 
powołując tam również stosowne orzecznictwo. 

 
17 
 
55. Art.  19  ust.  1  TUE  stanowi,  że  państwa  członkowskie  ustanawiają  środki  niezbędne  do 
zapewnienia  skutecznej  ochrony  prawnej  w  dziedzinach  objętych  prawem  Unii.  Przepis 
ten  odzwierciedla  jedno  z  podstawowych  założeń  prawa  Unii,  w  świetle  którego  sądy 
państw  członkowskich  pełnią,  we  współpracy  z  Trybunałem,  wspólne  zadania,  służące 
zapewnieniu poszanowania prawa w wykładni i stosowaniu prawa Unii24. 
56. Do sądów krajowych i Trybunału należy zapewnienie pełnego stosowania prawa Unii we 
wszystkich państwach członkowskich, jak również ochrony sądowej praw podmiotowych 
wywodzonych  z  prawa  Unii.  Funkcje  powierzone  odpowiednio  sądom  krajowym  i 
Trybunałowi są przy tym kluczowe dla zachowania samej istoty prawa Unii25. 
57. Jak wskazał Trybunał w sprawie Associação Sindical dos Juízes Portugueses26  odnośnie 
do  materialnego  zakresu  zastosowania  art.  19  ust.  1  akapit  drugi  TUE,  postanowienie  to 
dotyczy  „dziedzin  [...]  objętych  prawem  Unii”,  niezależnie  od  tego,  w  jakiej  sytuacji 
państwa członkowskie stosują to prawo, w rozumieniu art. 51 ust. 1 Karty. 
58. Artykuł  19  TUE,  w  którym  skonkretyzowano  wskazaną  w  art.  2  TUE  wartość  państwa 
prawnego, powierza zadanie zapewniania kontroli sądowej w porządku prawnym Unii nie 
tylko Trybunałowi, lecz również sądom krajowym 27. 
59. W związku z tym, zgodnie między innymi z zasadą lojalnej współpracy, ujętą w art. 4 ust. 
3  akapit  pierwszy  TUE,  państwa  członkowskie  są  zobowiązane  zapewnić  na  swym 
terytorium  stosowanie  i  poszanowanie  prawa  Unii.  Obowiązek  ten  wiąże  się  z 
koniecznością  ustanowienia  środków  i  procedur  zapewniających  skuteczną  kontrolę 
sądową  w  dziedzinach  objętych  prawem  Unii,  w  tym  zapewnienia,  aby  w  dziedzinach 
objętych  prawem  Unii  organy  sądowe  odpowiadały  wymogom  skutecznej  ochrony 
sądowej28. 
                                                 
24  Zob. wyrok z dnia 27 lutego 2018 r., Associação Sindical dos Juízes Portugueses, C-64/16, EU:C:2018:117, 
pkt 33. 
25  Zob.  opinia  1/09  (Ustanowienie  jednolitego  systemu  rozstrzygania  sporów  patentowych)  z  dnia  8  marca 
2011  r.,  EU:C:2011:123,  pkt  69  i  85;  zob.  także  wyrok  z  dnia  13  marca  2007  r.,  Unibet,  C-432/05, 
EU:C:2007:163, pkt 38. 
26  Zob. wyrok z dnia 27 lutego 2018 r., Associação Sindical dos Juízes Portugueses, C-64/16, pkt 29. 
27  Zob. wyrok z dnia 27 lutego 2018 r., Associação Sindical dos Juízes Portugueses, C-64/16, pkt 32. 
28  Zob. wyrok  z dnia  27  lutego  2018r.,  Associação  Sindical  dos  Juízes  Portugueses,  C-64/16, 
EU:C:2018:117, pkt 34 i 37. 

link to page 18  
18 
 
60. Dla  zagwarantowania  skutecznej  ochrony  sądowej  rzeczą  kluczową  jest  zachowanie 
niezawisłości  organów  sądowych29,  co  potwierdza  art.  47  akapit  drugi  Karty,  w  którym 
wśród wymogów związanych z prawem podstawowym do skutecznego środka prawnego, 
wymieniono  dostęp  do  „niezawisłego”  sądu30.  Zgodnie  z  art.  47  akapit  pierwszy  Karty 
każdy, kogo prawa i wolności zagwarantowane przez prawo Unii zostały naruszone, ma 
prawo  do  skutecznego  środka  prawnego  przed  sądem,  który  musi  być  niezawisły  i 
bezstronny oraz ustanowiony uprzednio na mocy ustawy. 
61. Z orzecznictwa Trybunału również wynika, że wymóg niezawisłości sędziów wchodzi w 
zakres  samej  istoty  prawa  podstawowego  do  rzetelnego  procesu  sądowego,  które  ma 
doniosłe znaczenie jako gwarancja ochrony praw, jakie jednostki wywodzą z prawa Unii, 
a także poszanowania wartości wspólnych państwom członkowskim, określonych w art. 2 
TUE, w szczególności wartości jaką jest państwo prawne31. 
62. Niezawisłość  sądów  krajowych  ma  zatem  zasadnicze  znaczenie  w  szczególności  dla 
prawidłowego  działania  systemu  współpracy  sądowej  między  sądami  krajowymi  a 
Trybunałem w ramach mechanizmu orzekania w trybie prejudycjalnym przewidzianym w 
art.  267  TFUE,  jako  że  mechanizm  ten  może  zostać  uruchomiony  tylko  przez  organ, 
którego zadaniem jest stosowanie prawa Unii, spełniający kryterium niezawisłości32. 
63. Środek  krajowy  wpływający  na  niezależność  sądów  i  niezawisłość  sędziowską  w  takim 
stopniu,  że  sądy  krajowe  nie  mogłyby  być  już  uważane  za  niezależne  sądy, 
uniemożliwiłby  tym  sądom  zapewnienie  skutecznego  środka  prawnego  w  rozumieniu 
prawa  Unii  i  tym  samym  naruszałby  postanowienia  art.  19  ust.  1  akapit  drugi  TUE  z 
uwagi  na  to,  że  niezależność  sądów  nie  byłaby  również  zagwarantowana  w  przypadku 
stosowania przez nie przepisów prawa Unii.  
                                                 
29  W  niniejszych  uwagach  Komisja  używać  będzie  terminologii  używanej  w  powoływanych  aktach  prawa 
Unii  oraz  wyrokach  Trybunału  w  polskiej  wersji  językowej.  Warto  przy  tym  zaznaczyć,  że  w  polskim 
języku  prawnym  używa  się  pojęć  „niezależności”  (w  odniesieniu  do  sądów)  oraz  „niezawisłości” 
(sędziowskiej),  które  w  innych  językach  tłumaczone  są  jednym  słowem  (np.  fr.  „indépendance”,  ang. 
„independence”). 
30  Zob. wyrok  z dnia  27 lutego 2018 r., Associação Sindical 
dos Juízes 
Portugueses,  C-64/16, 
EU:C:2018:117, pkt 41. 
31  Zob. wyrok z dnia 25 lipca 2018 r., Minister for Justice and Equality (Défaillances du système judiciaire), 
C-216/18 PPU, EU:C:2018:586, pkt 48. 
32  Zob.  wyroki:  z  dnia  27  lutego  2018  r.,  Associação  Sindical  dos  Juízes  Portugueses,  C-64/16, 
EU:C:2018:117,  pkt  42-43;  z  dnia  25  lipca  2018  r.,  Minister  for  Justice  and  Equality  (Défaillances  du 
système judiciaire), C-216/18 PPU, EU:C:2018:586, pkt 54. 

 
19 
 
64. Mimo  tego,  że  organizacja  wymiaru  sprawiedliwości  wchodzi  w  zakres  kompetencji 
państw członkowskich, są one zobowiązane do  wykonywania tej kompetencji  w sposób 
zgodny z obowiązkami wynikającymi z prawa Unii. Z orzecznictwa wyraźnie wynika, że 
zgodnie  z  art.  19  ust.  1 TUE,  każde  państwo  członkowskie  ma  obowiązek  zapewnić,  by 
organy, do których można wnieść o rozstrzygnięcie kwestii związanych ze stosowaniem 
lub  wykładnią prawa  Unii, a zatem organy, które są „sądami” w znaczeniu  prawa Unii, 
odpowiadały wymogom zapewnienia skutecznej ochrony sądowej33.  
65. Jest  bezspornym,  że  Sąd  Najwyższy,  o  nominacje  do  którego  ubiegali  się  kandydaci  w 
sprawie głównej, jest sądem który dba o przestrzeganie zgodności z prawem i jednolitości 
orzecznictwa,  także  gdy  stosuje  krajowe  przepisy  przyjęte  w  wykonaniu  prawa  Unii,  a 
sądy  niższej  instancji,  które  następnie  rozpoznają  sprawy  przekazane  przez  Sąd 
Najwyższy, są związane wykładnią owych przepisów dokonaną przez ten sąd i w związku 
z tym jest on sądem w rozumieniu prawa Unii.34 
66. Zgodnie  z  utrwalonym  orzecznictwem  Trybunału,  koncepcja  niezawisłości  sędziowskiej 
ma  dwa  aspekty:  pierwszy  z  nich  to  aspekt  zewnętrzny,  zakładający,  że  organ  jest 
chroniony  przed  zewnętrzną  ingerencją  i  naciskami  z  zewnątrz  mogącymi  zagrozić 
niezależności  osądu  jego  członków  w  prowadzonych  przez  nich  postępowaniach35.  Ta 
istotna wolność od wspomnianych czynników zewnętrznych wymaga pewnych gwarancji 
wystarczających  do  ochrony  osób,  których  zadaniem  jest  rozstrzyganie  sporów.  Drugi 
aspekt,  mający  charakter  wewnętrzny,  wiąże  się  z  bezstronnością  i  ma  za  zadanie 
zagwarantować  równe  szanse  obu  stron  w  postępowaniu  i  chronić  ich  interesy  w 
odniesieniu do przedmiotu postępowania36. 
                                                 
33  Zob. wyrok z dnia 25 lipca 2018 r., Minister for Justice and Equality (Défaillances du système judiciaire), 
C-216/18 PPU, EU:C:2018:586, pkt 52. 
34   Por. postanowienie Trybunału z 17 grudnia w sprawie C-619/18 R, Komisja p Polsce, EU:C:2018:1021, pkt 
72 i 73. 
35  Wyroki:  z  dnia  16  lutego  2017  r.,  Margarit  Panicello,  C-503/15,  EU:C:2017:126,  pkt  37-38;  z  dnia  6 
października  2015 r.,  Consorci  Sanitari del  Maresme, C-203/14, EU:C:2015:664,  pkt  19 oraz  pkt  3738;  z 
dnia 9 października 2014 r., TDC C-222/13, EU:C:2014:2265, pkt 30; z dnia 17 lipca 2014 r., Torresi, C-
58/13 i C-59/13, EU:C:2014:2088,  pkt 22; z dnia 19  września 2006 r. Wilson, C-506/04, EU:C:2006:587, 
pkt 51; z dnia 27 lutego 2018 r., Associação Sindical dos Juízes Portugueses, C-64/16, EU:C:2018:117, pkt 
44; oraz z dnia 25 lipca 2018 r., Minister for  Justice and Equality (Défaillances du système judiciaire), C-
216/18 PPU, EU:C:2018:586, pkt 63-65. 
36  Wyroki: z dnia 19 września 2006 r., Wilson, C-506/04, EU:C:2006:587, pkt 51-52; z dnia 27 lutego 2018 r., 
Associação  Sindical  dos  Juízes  Portugueses,  C-64/16,  EU:C:2018:117,  pkt  44;  z  dnia  25  lipca  2018  r., 
Minister for Justice and Equality (Défaillances du système judiciaire), C-216/18 PPU, EU:C:2018:586, pkt 
63-65. 

 
20 
 
67. Zgodnie  ze  wspomnianym  orzecznictwem,  „gwarancje  niezawisłości  i  bezstronności 
wymagają  istnienia  zasad,  w  szczególności  co  do  składu  organu,  mianowania,  okresu 
trwania  kadencji  oraz  powodów  wyłączenia  i  odwołania  jego  członków,  pozwalających 
wykluczyć  w  przekonaniu  podmiotów  prawa  wszelką  uzasadnioną  wątpliwość  co  do 
niezależności tego organu od czynników zewnętrznych oraz neutralności w odniesieniu do 
pozostających w sporze interesów”37.  
68. Wymogi dotyczące niezależności i bezstronności38 wynikające z art. 19 ust. 1 TUE istnieją 
w  celu  zagwarantowania,  aby  sędziowie  mogli  wykonywać  swoje  funkcję  we  właściwy 
sposób.  Według  Komisji,  wymogi  te  mają  zastosowanie  do  samego  procesu  nominacji 
sędziowskich, o ile dotyczyłby on zasad lub praktyk, tudzież obu tych okoliczności, które 
budziłyby uzasadnione wątpliwości co do niezawisłości sędziego po jego mianowaniu.  
69. Na  przykład  sytuacja,  w  której  brak  byłoby  jakichkolwiek  przepisów  dotyczących 
niezbędnych kwalifikacji sędziego lub występowałyby kryteria mianowania wymagające, 
aby powołany sędzia opowiadał się po stronie rządowej39, nie byłaby zgodne z art. 19 ust. 
1 TUE.  
70. Jednakowoż,  praktyka  udziału  politycznych  organów  w  procedurze  nominacji  sędziów, 
która jest obecna w kilku państwach członkowskich i została również dopuszczona przez 
Europejski Trybunał Praw Człowieka40,  nie stanowi sama w sobie naruszenia art. 19 ust. 
1 TUE.  
71. Zdaniem Komisji podobnie nie istnieje zatem w prawie Unii ogólny wymóg, aby decyzje 
dotyczące  mianowania  sędziów  podlegały  kontroli  sądowej,  ani  by  taki  wymóg  miał 
                                                 
37  Wyrok z dnia 19 września 2006 r., Wilson, C-506/04, EU:C:2006:587, pkt 53. Zob. także wyroki: z dnia 12 
września 1997 r., Dorsch Consult, C-54/96, EU:C:1997:413, pkt 36; z dnia 4 lutego 1999 r., Köllensperger i 
Atzwanger,  C-103/97,  EU:C:  1999:52,  pkt  20-23;  z  dnia  29  listopada  2001  r.,  De  Coster,  C-17/00, 
EU:C:2001:651; z dnia 9 października 2014 r., TDC, C 222/13, EU:C:2014:2265, pkt 29-32; z dnia 25 lipca 
2018  r.,  Minister  for  Justice  and  Equality  (Défaillances  du  système  judiciaire),  C-216/18  PPU, 
EU:C:2018:586, pkt 66.  
38  Wyrok z dnia 27 lutego 2018 r., Associação Sindical dos Juízes Portugueses, C-64/16, EU:C:2018:117, pkt 
42. 
39   Zob. w tym względzie wyroki Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (ETPC) Sovtransavto Holding v. 
Ukraine, skarga nr 485553/99, pkt 80; Mosteanu and Others v. Romania, skarga nr 33176/99, pkt 42; Flux v. 
Moldova (no. 2), skarga nr 31001/03, pkt 27. https://www.echr.coe.int/Documents/Guide_Art_6_ENG.pdf. 
40  Zob. w tym względzie wyroki Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (ETPC) z 28 czerwca 1984r. 
Campbell  i  Fell  przeciwko  Zjednoczonemu  Królestwu,  skarga  nr  7819/77,  pkt  79;  Henryk  Urban  and 
Ryszard Urban v. Poland, skarga nr 23614/08, pkt 49; Maktouf and Damjanović v. Bosnia and Herzegovina 
[GC],  skarga  nr  2312/08  i  34179/08,  pkt  49;  Moiseyev  v.  Russia,  skarga  nr  62936/00,  pkt  176. 
https://www.echr.coe.int/Documents/Guide_Art_6_criminal_ENG.pdf. 

 
21 
 
zastosowanie  do  opinii  wydanych  w  procesie  wyłaniania  kandydatów  poprzedzającym 
mianowanie  sędziów,  tudzież  by  taka  kontrola,  jeśli  jest  przewidziana,  miała  skutek 
zawieszający.  
72. Nie jest oczywistym, że brak skutku zawieszającego wobec odwołania od uchwały co do 
braku przedstawienia wniosku o powołanie do pełnienia urzędu sędziego SN konkretnej 
osoby  sam  w  sobie  podważa  lub  rodzi  uzasadnioną  wątpliwość  co  do  bezstronności 
kontrkandydata rozpatrzonego pozytywnie w takim konkursie.  W istocie, fakt, iż danego 
kandydata  nie  zaproponowano  do  nominacji,  nie  skutkuje  automatycznie  brakiem 
niezawisłości  kandydata  wybranego.  Zdaniem  Komisji,  skutki  odwołań  od  takich  opinii 
nie wchodzą zatem co do zasady w zakres stosowania art. 19 ust. 1 TUE. 
73. Jedynie  w  pewnych  okolicznościach  zmiana  zasad  prawnych  regulujących  mianowanie 
członków  organu  sądowego,  występująca  w  tym  samym  czasie,  co  zmiany  w  innych 
przepisach  prawa  mających  zastosowanie  do  takiego  organu,  mogłaby  stanowić 
zakłócenie  strukturalne,  co  w  konsekwencji  powodowałoby,  zachwianie  postrzegania 
niezależności tego organu sądowego z punktu widzenia zainteresowanych osób j41.  
74. W  niniejszym  pytaniu  sąd  krajowy  nie  wskazał  jednak,  że  brak  skutku  zawieszającego 
odwołania  powinien  być  rozpatrywany  w  kontekście  takiej  kombinacji  szczególnych 
okoliczności, która mogłaby być niezgodna z art. 19 ust. 1 TEU.42  
75. W  świetle  całokształtu  przedstawionych  powyżej  argumentów  Komisja  stoi  zatem  na 
stanowisku, że art. 19 ust. 1 TUE należy interpretować w ten sposób, iż prawo Unii 
nie  zawiera  ogólnego  wymogu,  aby  decyzje  podjęte  w  procesie  nominacji 
sędziowskich podlegały kontroli sądowej ze skutkiem zawieszającym. 
76. Ponadto,  co  do  pozostałych  powołanych  w  pierwszym  pytaniu  przepisów  prawa  Unii, 
zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, art. 4 ust. 3 TUE jest natury na tyle ogólnej, że nie 
może być stosowany w sposób niezależny, jeżeli rozpatrywana sytuacja jest regulowana 
                                                 
41  Zob. uwagi na piśmie Komisji w połączonych sprawach C-585/18, C-624/18 i C-625/18.  
42   Postanowienie  odsyłające  w  ramach  pytania  pierwszego  ogranicza  się  w  pkt  4  do  stwierdzenia,  iż  w 
przypadkach  konkursów  na  stanowiska  do  innych  sądów  sytuacja  jest  odmienna.  W  pozostałych 
procedurach  przysługuje  odwołanie  od  uchwały  KRS  do  Izby  Dyscyplinarnej  Sądu  Najwyższego,  Art.  27 
ust.  4  pkt.  3  ustawy  o  Sądzie  Najwyższym  w  związku  z  Art.  44  ust.  1  ustawy  o  Krajowej  Radzie 
Sądownictwa. 

 
22 
 
przez  konkretny  przepis  Traktatu43.  W  związku  z  tym  nie  jest  konieczne  wydanie 
orzeczenia w odniesieniu do pierwszego pytania w zakresie, w jakim  odnosi się ono do 
art.  4  ust.  3  TUE.  Ponadto,  jak  stwierdził  Trybunał  w  sprawie  Associação  Sindical  dos 
Juízes  Portugueses44,  art.  19  TUE  konkretyzuje  wartość  państwa  prawnego  afirmowaną 
w art. 2 TUE. W świetle wykładni zaproponowanej powyżej dotyczącej art. 19 TUE, oraz 
ze względu na ogólny charakter art. 2 TUE, nie jest już zatem konieczne interpretowanie 
tego  drugiego  przepisu.  Ponadto  Komisja  uważa,  że  kwestia  poruszona  przez  sąd 
odsyłający dotycząca niezawisłości sędziów została w sposób wyczerpujący uregulowana 
w art. 19 TUE, w związku z tym nie ma potrzeby dodatkowej interpretacji art. 267 TFUE. 
5.2  W PRZEDMIOCIE PYTANIA DRUGIEGO 
77. W  brzmieniu,  w  jakim  zostało  przedstawione  pytanie  drugie,  dotyczy  ono  kwestii,  czy 
prawo kandydatów do równego traktowania i dostępu do służby publicznej w rozumieniu 
art.  15,  20  i  21  Karty  oraz  przepisów  Dyrektywy  2000/78  zostało  naruszone  oraz  czy 
naruszone zostały przepisy prawa Unii, o których mowa w pytaniu pierwszym, z uwagi na 
fakt,  że  przeważająca  większość  członków  KRS,  będąc  sędziami,  jest  wybierana  przez 
ustawodawcę45. 
78. W tej kwestii Komisja rozumie, że sąd krajowy ma zasadniczo na celu ustalenie, czy art. 
20 Karty (ogólna zasada równego traktowania) wyklucza przepisy prawa krajowego, takie 
jak obowiązujące w Polsce, tzn. przepisy o ostatecznym charakterze uchwał KRS oraz o 
ograniczonych  skutkach  wyroku  stwierdzającego  nieważność  uchwały  KRS.  Drugie 
pytanie  (choć  w  sposób  pośredni  i  niełatwy  do  zanalizowania)  dotyczy,  po  pierwsze, 
kwestii nierównego traktowaniu kandydatów na stanowiska sędziego Sądu Najwyższego 
(mającego  wpływ  na  równy  dostęp  do  służby  publicznej)  oraz,  po  drugie,  nierównego 
traktowania kandydatów na stanowisko sędziego Sądu Najwyższego, z jednej strony, oraz 
kandydatów  na  stanowiska  sędziowskie  pozostałych  sądów  polskich,  z  drugiej  strony 
(ponieważ w pozostałych konkursach nie istnieją porównywalne ograniczenia co do braku 
skutku  zawieszającego  w  odniesieniu  do  skutecznej  ochrony  sądowej  względem  uchwał 
KRS przyjętych w ramach procedury mianowania sędziego). 
                                                 
43   Zob. wyrok z dnia 3 marca 1994 r.w sprawach połączonych C-332/92, C-333/92 and C-335/92, Eurico, pkt 
22. 
44   Zob. wyrok z dnia 27 lutego 2018 r., Associação Sindical dos Juízes Portugueses, C-64/16, EU:C:2018:117, 
pkt 32.  
45   Dz.U. UE L 303 z 2000 r., s. 16.  

 
23 
 
5.2.1  Co do dopuszczalności  
79. Komisja pragnie podkreślić na początku, że mimo że tytuł dyrektywy 2000/78 odnosi się 
do  „ogólnych  warunków  ramowych  dotyczących  równego  traktowania  w  zakresie 
zatrudnienia i pracy”, jej zakres, zgodnie z art. 1 tej dyrektywy, jest ograniczony do walki 
z  dyskryminacją  ze  względu  na  religię  lub  przekonania,  niepełnosprawność,  wiek  lub 
orientację  seksualną.  Obejmuje  on  zatem  jedynie  niektóre  aspekty  zasady  równego 
traktowania, jak jest to zdefiniowano na przykład w art. 20 Karty. 
80. Ponadto,  jak  to  już  stwierdzono  w  odpowiedzi  na  pierwsze  pytanie  powyżej,  w 
postanowieniu  odsyłającym  nie  wyjaśniono,  dlaczego  przepisy  Dyrektywy  2000/78,  w 
której zakres wchodzą jedynie dyskryminacja ze względu na wiek, płeć lub przekonania 
religijne, miałyby znaczenie dla rozstrzygnięcia w postępowaniu krajowym.  
81. Komisja stoi zatem na stanowisku, że skutki prawa krajowego nie stanowią dyskryminacji 
wchodzącej  w  zakres  zapisów  Dyrektywy  2000/78,  nawet  jeśli  miałyby  one  wpływ  na 
brak równego dostępu do zawodu. 
82. W  rezultacie,  art.  2  ust  1  i  2  lit  a)  oraz  art.  3  ust.  1  lit  a)  Dyrektywy  2000/78  nie  mają 
zastosowania do sprawy zawisłej przed sądem krajowym. 
83.  Po  drugie  należy  przypomnieć,  że  przepisy  KPP  powołane  przez  sąd  krajowy  (w 
szczególności  art.  20  Karty  o  równości  wobec  prawa),  mają  zastosowanie  do  państw 
członkowskich jedynie, gdy stosują one prawo Unii. 
84. Jak  to  już  wskazano  powyżej,  przepisy  Dyrektywy  2000/78  nie  mają  zastosowania  do 
sytuacji  prawnej  opisanej  w  postanowieniu  odsyłającym.  Sąd  krajowy  nie  wskazuje 
ponadto  innych  praw  chronionych  prawem  Unii  w  uzasadnieniu  do  tego  postanowienia. 
W świetle tych elementów należy uznać, iż przepisy Karty powołane przez sąd krajowy (a 
w szczególności art. 20 Karty), nie mają zastosowania. 
85.  Skoro  okoliczności  prawne  opisane  w  pytaniu  drugim  nie  są  objęte  przepisami 
Dyrektywy  2000/78,  i  w  związku  z  tym  przepisy  Karty,  a  w  szczególności  jej  art.  20 
odnoszący  się  do  zasady  równości  wobec  prawa  nie  mają  zastosowania wobec  sprawy 
zawisłej przed sądem krajowym, Komisja proponuje odpowiedzieć, że drugie pytanie nie 
ma  znaczenia  dla  rozstrzygnięcia  w  postępowaniu  głównym  i  w  związku  z  tym,  w 

 
24 
 
świetle utrwalonego orzecznictwa przedstawionego powyżej (por. pkt 5.1.1.1), należy je 
uznać za niedopuszczalne. 
86. Z tych samych powodów, które przedstawiono w ramach pytania pierwszego powyżej w 
pkt  76  uwag,  Komisja  uważa,  że  nie  jest  konieczna  wykładnia  art.  2  TUE,  art.  4  ust.  3 
TUE i art. 267 TFUE w ramach pytania drugiego. 

WNIOSKI 
87. Mając  na  uwadze  przytoczone  powyżej  rozważania,  Komisja  pragnie  zaproponować 
Trybunałowi  udzielenie  następującej  odpowiedzi  na  przedstawione  mu  pytania 
prejudycjalne: 
„Art.  19  ust.  1  TUE  należy  interpretować  w  ten  sposób,  iż  prawo  Unii  nie  zawiera 
ogólnego
  wymogu,  aby  decyzje  podjęte  w  procesie  nominacji  sędziowskich  podlegały 
kontroli sądowej ze skutkiem zawieszającym” 

 
Hannes KRAEMER 
Céline VALERO 
Agnieszka STOBIECKA-KUIK 
 
 

Pełnomocnicy Komisji 
 

Document Outline