Esta es la versión HTML de un fichero adjunto a una solicitud de acceso a la información 'Written submissions of the parties in case C-824/18, A.B. and Others. (Appointment of judges to the Supreme Court – Actions)'.

 
Warszawa, dnia 31 października 2019 r. 
DO PREZESA I CZŁONKÓW 
TRYBUNAŁU SPRAWIEDLIWOŚCI UNII EUROPEJSKIEJ 
UZUPEŁNIAJĄCE UWAGI NA PIŚMIE 
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ 
przedkładane na podstawie art. 23 Statutu Trybunału Sprawiedliwości  
w postępowaniu o wydanie orzeczenia wstępnego w sprawie 
C-824/18 
Krajowa Rada Sądownictwa 
(sąd krajowy: Naczelny Sąd Administracyjny – Polska)  
Pełnomocnik Rzeczypospolitej Polskiej: 
Bogusław Majczyna 
Adres do doręczeń: 
Ministerstwo Spraw Zagranicznych 
al. J. Ch. Szucha 23 
00-580 Warszawa – POLSKA 


Uzupełniające uwagi na piśmie Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie C-824/18 

SPIS TREŚCI 
I. 
PRZEDMIOT SPRAWY I DODATKOWE PYTANIE 
PREJUDYCJALNE  .........................................................................................  3 
II. 
UWAGI WPROWADZAJĄCE  ......................................................................  5 
III. 
NIEDOPUSZCZALNOŚĆ DODATKOWEGO PYTANIA 
PREJUDYCJALNEGO  ...................................................................................  6 
III.1.  Bezprzedmiotowość dodatkowego pytania prejudycjalnego  ..........  6 
III.2.  Brak kompetencji Unii Europejskiej do określania procedur 
powoływania sędziów w państwach członkowskich .........................  8 
III.3.  Niedopuszczalność dodatkowego pytania w świetle zasady 
poszanowania tożsamości konstytucyjnej państw członkowskich, 
wymogów poszanowania niezależności Trybunału Konstytucyjnego 
oraz celów procedury prejudycjalnej  .............................................  11 
IV. 
BRAK OGRANICZEŃ UPRAWNIENIA SĄDU ODSYŁAJĄCEGO DO 
ZADAWANIA PYTAŃ PREJUDYCJALNYCH  .......................................  14 
V. 
PROPOZYCJA ROZSTRZYGNIĘCIA  ......................................................  16 

Uzupełniające uwagi na piśmie Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie C-824/18 

I. PRZEDMIOT SPRAWY I DODATKOWE PYTANIE 
PREJUDYCJALNE 
1. 
Rzeczpospolita  Polska  przedstawiła  stanowisko  w  sprawie  C-824/18  Krajowa  Rada 
Sądownictwa  w  uwagach  na  piśmie,  złożonych  w  Trybunale  Sprawiedliwości  w  dniu 
16 maja  2019  r.  Stanowisko  to  Rzeczpospolita  Polska  w  pełni  podtrzymuje,  zaś 
niniejsze uwagi mają charakter uzupełniający. 
2. 
W uwagach na piśmie z dnia 16 maja 2019 r. Rzeczpospolita Polska wskazała między 
innymi,  że  pytania  prejudycjalne  zadane  przez  Naczelny  Sąd  Administracyjny  są 
niedopuszczalne z uwagi na ich bezprzedmiotowość. Mianowicie, wyrokiem z dnia 25 
marca  2019  r.,  sygn.  akt  K  12/181,  Trybunał  Konstytucyjny  orzekł,  że  art.  44  ust.  1a 
ustawy  z  dnia  12  maja  2011  r.  o  Krajowej  Radzie  Sądownictwa2  jest  niezgodny 
z Konstytucją  RP.  Przepis  ten  stanowił,  że  właściwy  do  rozpoznania  odwołania  od 
uchwały  Krajowej 
Rady 
Sądownictwa 
(KRS) 

przedstawieniu 
(bądź 
nieprzedstawieniu)  wniosku  o  powołanie  kandydatów  na  wolne  stanowiska  sędziego 
Sądu Najwyższego (SN) jest Naczelny Sąd Administracyjny (NSA). 
3. 
W celu uregulowania stanu prawnego powstałego w wyniku wydania wyroku TK z dnia 
25  marca  2019  r.,  uchwalona  została  ustawa  z  dnia  26  kwietnia  2019  r.  o  zmianie 
ustawy  o  Krajowej  Radzie  Sądownictwa  oraz  ustawy  –  Prawo  o  ustroju  sądów 
administracyjnych3, która weszła w życie  w dniu  23 maja 2019 r.  Ustawa zmieniająca 
stanowi, że w sprawach indywidualnych dotyczących powołania do pełnienia urzędu na 
stanowisku sędziego SN odwołanie od uchwały KRS nie przysługuje (art. 1 pkt 2 lit. a), 
zaś  postępowania  tego  rodzaju,  wszczęte  lecz  niezakończone  przed  dniem  wejścia 
w życie ustawy zmieniającej, podlegają umorzeniu z mocy prawa (art. 3). Jednocześnie 
ustawa  zmieniająca  uchyliła  art.  44  ust.  4  ustawy  o  KRS,  który  określał  skutki 
uwzględnienia  odwołania  od  uchwały  KRS  o  nieprzedstawieniu  odwołującego  się 
kandydata na stanowisko sędziego SN (art. 1 pkt 2 lit. d). 
4. 
Na  skutek  wyroku  TK  z  dnia  25  marca  2019  r.  oraz  wejścia  w  życie  ustawy 
zmieniającej postępowanie przed sądem odsyłającym zostało umorzone z mocy prawa. 
                                                 
1 Dz. U. z 2019 r., poz. 609. Wyrok ten przywoływany jest dalej w skrócie jako „wyrok TK z dnia 25 marca 
2019 r.”. 
2 Dz. U. z 2018 r., poz. 389, ze zm. Ustawa ta przywoływana jest dalej w skrócie jako „ustawa o KRS”. 
3 Dz. U. z 2019 r., poz. 914. Ustawa ta przywoływana jest dalej w skrócie jako „ustawa zmieniająca”. 

Uzupełniające uwagi na piśmie Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie C-824/18 

W  rezultacie  pytania  prejudycjalne  w  sprawie  C-824/18  stały  się  bezprzedmiotowe. 
Udzielenie  odpowiedzi  na  te  pytania  nie  jest  niezbędne  dla  rozstrzygnięcia  spraw 
zawisłych  przed  sądem  odsyłającym,  gdyż  postępowanie  w  tych  sprawach  zostało 
umorzone na mocy przepisów prawa powszechnie obowiązującego. 
5. 
Sąd odsyłający – który w takiej sytuacji powinien wydać postanowienie o charakterze 
deklaratoryjnym,  stwierdzające  że  postępowanie  zostało  umorzone  z  mocy  prawa  – 
postanowił  zamiast  tego  skierować  do  Trybunału  Sprawiedliwości  dodatkowe  pytanie 
prejudycjalne, o następującej treści: 
Czy art. 2 w związku z art. 4 ust. 3 zdanie 3, art. 6 ust. 1, art. 19 ust. 1 TUE w związku 
z art. 47 Karty praw podstawowych UE i art. 9 ust. 1 dyrektywy 2000/78/WE4 oraz art. 
267  akapit  3  TFUE  należy  interpretować  w  ten  sposób,  że:  dochodzi  do  naruszenia 
zasady  państwa  prawnego  oraz  prawa  do  sądu  i  skutecznej  ochrony  sądowej,  gdy 
ustawodawca  krajowy  usuwa  z  porządku  prawnego  stosowne  przepisy  o  właściwości 
Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz o prawie wniesienia do tego sądu odwołania 
od  uchwał  Krajowej  Rady  Sądownictwa,  a  także  wprowadza  rozwiązanie,  z  którego 
wynika, że postępowania w sprawach wymienionych odwołań, wszczęte i niezakończone 
przed dniem wprowadzanych zmian (derogacji) podlegają umorzeniu z mocy prawa, co 
w rezultacie: 
 
niweczy  prawo  do  sądu  w  zakresie  odnoszącym  się  do  kontroli  wymienionych 
uchwał  Krajowej  Rady  Sądownictwa  oraz  kontroli  prawidłowości  przebiegu 
postępowań kwalifikacyjnych, w których zostały one podjęte? 
 
a w sytuacji, gdy sąd krajowy pierwotnie właściwy w wymienionych sprawach, po 
skutecznym  wszczęciu  procedury  kontroli  wskazanych  uchwał  Krajowej  Rady 
Sądownictwa 
wystąpił 
do 
Trybunału 
Sprawiedliwości 

pytaniami 
prejudycjalnymi,  niweczy  prawo  do  sądu  również  w  zakresie,  w  jakim 
w indywidualnej  sprawie  zawisłej  przed  sądem  (pierwotnie)  właściwym  do  jej 
rozpoznania,  pozbawia  następnie  ten  sąd  skutecznego  inicjowania  trybu 
prejudycjalnego  przed  Trybunałem  Sprawiedliwości  oraz  prawa  oczekiwania  na 
jego orzeczenie, co podważa unijną zasadę lojalnej współpracy? 
                                                 
4 Dyrektywa Rady 2000/78/WE z dnia 27 listopada 2000 r. ustanawiająca ogólne warunki ramowe równego 
traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy (Dz. Urz. WE L 303 z 2.12.2000, str. 16; Dz. Urz. UE Polskie 
wydanie specjalne, rozdz. 5, t. 6, str. 79). 

Uzupełniające uwagi na piśmie Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie C-824/18 

II. UWAGI WPROWADZAJĄCE 
6. 
Dodatkowe  pytanie  sądu  odsyłającego  zmierza  do  zakwestionowania  zgodności 
z zasadą  skutecznej  ochrony  sądowej  i  zasadą  państwa  prawnego  przepisów  ustawy 
zmieniającej,  które  w  celu  wykonania  wyroku  TK  z  dnia  25  marca  2019  r.  uchyliły 
przepisy  ustawy  o  KRS  przewidujące  możliwość  wniesienia  przez  kandydatów  na 
sędziów  SN  odwołania  do  Naczelnego  Sądu  Administracyjnego  od  uchwał  KRS 
o przedstawieniu  (nieprzedstawieniu)  wniosku  o  powołanie  kandydatów  na  wolne 
stanowiska,  oraz  postanowiły  o  umorzeniu  z  mocy  prawa  postępowań,  jakie  w  tym 
przedmiocie  toczyły  się  przed  Naczelnym  Sądem  Administracyjnym  na  podstawie 
przepisów uznanych za sprzeczne z Konstytucją RP. Sąd odsyłający wskazuje również, 
że  przepisy  ustawy  zmieniającej  mogą  naruszać  art.  267  akapit  3  TFUE,  gdyż 
uniemożliwiają  mu  wystąpienie  z  pytaniem  prejudycjalnym  do  Trybunału 
Sprawiedliwości.  
7. 
W  istocie  sąd  odsyłający  rozważa  zatem,  czy  prawo  unijne  może  być  interpretowane 
w sposób,  który  zezwalałby  mu  na  zastosowanie  nieobowiązujących  przepisów  prawa 
krajowego, przyjętych w dziedzinie nieobjętej zakresem kompetencji przyznanych Unii 
Europejskiej,  które  zostały  uchylone  w  związku  ze  stwierdzeniem  ich  sprzeczności 
z Konstytucją RP przez Trybunał Konstytucyjny. 
8. 
Rzeczpospolita  Polska  uważa,  że  dodatkowe  pytanie  sądu  odsyłającego,  podobnie  jak 
pytania  zadane  pierwotnie  w  sprawie  C-824/18,  jest  niedopuszczalne  z  uwagi  na  jego 
bezprzedmiotowość.  Trybunał  Sprawiedliwości  jest  przy  tym  oczywiście  niewłaściwy 
do  udzielenia  odpowiedzi  na  to  pytanie,  ponieważ  dotyczy  ono  kwestii,  które  nie  są 
objęte zakresem prawa unijnego.  
9. 
W dalszej części uwag Rzeczpospolita Polska szerzej omówi wzmiankowane powyżej 
przyczyny  niedopuszczalności,  które  pozostają  aktualne  również  wobec  dodatkowego 
pytania  prejudycjalnego.  Rzeczpospolita  Polska  wyjaśni  ponadto,  że  art.  3  ustawy 
zmieniającej  nie  ogranicza  uprawnienia  sądu  krajowego  do  zadawania  pytań 
prejudycjalnych Trybunałowi Sprawiedliwości. 

Uzupełniające uwagi na piśmie Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie C-824/18 

III. NIEDOPUSZCZALNOŚĆ DODATKOWEGO PYTANIA 
PREJUDYCJALNEGO 
III.1. Bezprzedmiotowość dodatkowego pytania prejudycjalnego 
10.  Zgodnie  z  art.  267  TFUE,  w  sytuacji  gdy  sąd  państwa  członkowskiego  uzna,  że  do 
wydania wyroku w rozpatrywanej sprawie jest mu niezbędne uzyskanie wykładni prawa 
unijnego,  może  zwrócić  się  z  wnioskiem  o  dokonanie  takiej  wykładni  do  Trybunału 
Sprawiedliwości. Niezbędność udzielenia odpowiedzi na pytanie prejudycjalne stanowi 
przy tym warunek konieczny uznania jego dopuszczalności. Jak wynika z orzecznictwa 
Trybunału  Sprawiedliwości,  procedura  ustanowiona  w  art.  267  TFUE  stanowi 
instrument  współpracy  między  Trybunałem  a  sądami  krajowymi,  dzięki  któremu  ten 
pierwszy  dostarcza  tym  drugim  wskazówek  w  ramach  prawa  unijnego,  które  są  im 
niezbędne do rozstrzygnięcia zawisłego przed nimi sporu5.  
11.  W  konsekwencji,  pytanie  prejudycjalne  uznaje  się  za  niedopuszczalne  ze  względu  na 
brak spełnienia kryterium niezbędności, jeżeli postępowanie przed sądem odsyłającym 
jest  albo  stało  się  pozbawione  celu6,  bądź  jeżeli  odpowiedź  na  pytanie  nie  może 
wywrzeć  wpływu  na  rozstrzygnięcie  dostarczane  przez  sąd  odsyłający7.  Za 
niedopuszczalne  uznaje  się  zatem  te  pytania,  w  przypadku  których  orzeczenie 
Trybunału  Sprawiedliwości  –  bez  względu  na  dokonaną  w  nim  wykładnię  prawa 
unijnego  –  nie  miałoby  żadnego  wpływu  na  rozstrzygnięcie  sprawy  przez  sąd 
odsyłający8. 
12.  W tym kontekście Rzeczpospolita Polska odwołuje się do wyjaśnień zawartych w pkt 8-
13 uwag na piśmie z dnia 16 maja 2019 r. Przedstawiono tam szczegółowo wyrok TK 
z dnia  25  marca  2019  r.  oraz  treść  przepisów  ustawy  zmieniającej.  Jedynie  tytułem 
wprowadzenia  do  dalszej  argumentacji  należy  przypomnieć,  że  wyrok  TK  z  dnia 
25 marca 2019 r.  przesądził,  iż przepisy ustawy  o KRS, które powierzają Naczelnemu 
Sądowi  Administracyjnemu  rozpoznawanie  spraw  dotyczących  odwołań  od  uchwał 
                                                 
5 Postanowienie z dnia 10 czerwca 2011 r., Mohammad Imran, C-155/11 PPU, EU:C:2011:387, pkt 18; wyrok 
z dnia 20 stycznia 2005 r., García Blanco, C-225/02, EU:C:2005:34, pkt 26. 
6 Postanowienie z dnia 22 października 2012 r., Šujetová, C-252/11, EU:C:2012:653, pkt 17; postanowienie 
z dnia 10 czerwca 2011 r., Mohammad Imran, C-155/11 PPU, EU:C:2011:387, pkt 18. 
7 Wyrok z dnia 6 października 1982 r., CILFIT, C-283/81, EU:C:1982:335, pkt 10. 
8 Wyrok z dnia 24 października 2013 r., Stoilov i Ko, C-180/12, EU:C:2013:693, pkt 38; wyrok z dnia 21 lutego 
2006 r., RitterCoulais, C-152/03, EU:C:123, pkt 16; wyrok z dnia 16 lipca 1992 r., Lourenço Dias, C-343/90, 
EU:C:1992:327, pkt 20. 

Uzupełniające uwagi na piśmie Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie C-824/18 

KRS  wniesionych  przez  kandydatów  w  toku  procedury  powoływania  sędziów  SN  są 
niezgodne z art. 184 Konstytucji RP. W tym artykule Konstytucja RP określa kognicję 
Naczelnego Sądu Administracyjnego, wskazując, że należy do niej kontrola działalności 
administracji publicznej. W ocenie Trybunału Konstytucyjnego rozpatrywanie odwołań 
od uchwał KRS wydawanych w toku procedury powoływania sędziów SN nie stanowi 
kontroli  działalności  administracji  publicznej  i  tym  samym  Naczelnemu  Sądowi 
Administracyjnemu  nie  można  było  powierzyć  rozstrzygania  spraw  wskazanego 
rodzaju (pkt. 6.2. wyroku TK z dnia 25 marca 2019 r.). 
13.  W celu zapewnienia zgodności stanu prawnego z Konstytucją RP, polski ustawodawca 
przyjął ustawę zmieniającą. Na mocy art. 3 ustawy zmieniającej, odnośne postępowania 
przed  Naczelnym  Sądem  Administracyjnym  zostały  umorzone  z  mocy  prawa,  gdyż 
przepisy, które powierzały temu sądowi rozstrzyganie odwołań od uchwał KRS zostały 
uznane za sprzeczne z Konstytucją RP. Z kolei art. 1 pkt 2 lit. d) ustawy zmieniającej 
uchylił  art.  44  ust.  4  ustawy  o  KRS,  który  określał  skutki  prawne  uwzględnienia 
odwołania kandydata na stanowisko sędziego SN, co do którego KRS postanowiła nie 
występować  z  wnioskiem  do  Prezydenta  RP  o  powołanie  na  wolne  stanowisko 
sędziowskie9.  Obecnie  prawo  polskie  nie  przewiduje  zatem  instytucji  odwołania  od 
uchwały  KRS  dla  kandydatów  na  sędziów  SN  i  w  konsekwencji  nie  określa  żadnych 
skutków  prawnych,  które  wywołałoby  orzeczenie  sądu  odsyłającego  rozstrzygające 
sprawę merytorycznie. 
14.  Wobec  umorzenia  z  mocy  prawa  postępowań  toczących  się  przed  sądem  odsyłającym 
i uchylenia przepisów określających skutki uwzględnienia odwołania od uchwały KRS, 
złożonej przez kandydata na sędziego SN, przestały istnieć sprawy, które mogłyby być 
przedmiotem merytorycznego rozpoznania przez sąd odsyłający. W takiej sytuacji sąd 
odsyłający  nie  ma  innej  możliwości  niż  wydanie  deklaratoryjnego  postanowienia 
stwierdzającego umorzenie postępowań z mocy prawa.  
                                                 
9 Zgodnie z przywołanym przepisem, który utracił moc prawną z dniem wejścia w życie ustawy zmieniającej: 
„W sprawach indywidualnych dotyczących powołania do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego Sądu 
Najwyższego uchylenie przez Naczelny Sąd Administracyjny uchwały Krajowej Rady Sądownictwa 
o nieprzedstawieniu wniosku o powołanie do pełnienia urzędu sędziego Sądu Najwyższego jest równoznaczne 
z przyjęciem zgłoszenia uczestnika postępowania, który wniósł odwołanie, kandydatury na wolne stanowisko 
sędziowskie w Sądzie Najwyższym, co do którego w dniu wydania orzeczenia przez Naczelny Sąd 
Administracyjny postępowanie przed Krajową Radą Sądownictwa nie zostało zakończone, a w przypadku braku 
takiego postępowania, na kolejne wolne stanowisko sędziowskie w Sądzie Najwyższym objęte 
obwieszczeniem.” 

Uzupełniające uwagi na piśmie Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie C-824/18 

15.  W  konsekwencji  Rzeczpospolita  Polska  jest  zdania,  że  odpowiedź  na  pytania  sądu 
odsyłającego  stała  się  bezprzedmiotowa  i  z  tego  powodu  Trybunał  Sprawiedliwości 
powinien odmówić udzielenia odpowiedzi.  
III.2. Brak kompetencji Unii Europejskiej do określania procedur 
powoływania sędziów w państwach członkowskich 
16.  Zdaniem 
Rzeczypospolitej 
Polskiej 
dodatkowe 
pytanie 
prejudycjalne 
jest 
niedopuszczalne  również  dlatego,  że  dotyczy  organizacji  wymiaru  sprawiedliwości, 
a zatem  dziedziny,  w  której  Unii  Europejskiej  nie  zostały  przyznane  żadne 
kompetencje.  Niezbędność  uzyskania  odpowiedzi  na  pytanie  prejudycjalne  dla 
rozstrzygnięcia sporu w rozumieniu art. 267 TFUE istnieje jedynie wówczas, gdy prawo 
unijne  znajduje  zastosowanie  w  sprawie  głównej.  Z  tego  też  względu  Trybunał 
Sprawiedliwości odmawia udzielania odpowiedzi na pytania, gdy dotyczą one wykładni 
przepisów prawa unijnego, które – zważywszy na zakres ratione materiae tego prawa – 
nie mogą mieć zastosowania w sprawie głównej10.  
17.  W tym kontekście Rzeczpospolita Polska pragnie odwołać się do wyjaśnień zawartych 
w  pkt  16-24  uwag  na  piśmie  z  dnia  16  maja  2019  r.  Szczegółowo  wyjaśniono  tam 
powody, dla których należy uznać, że sprawa główna nie jest rozstrzygana na podstawie 
przepisów przyjętych w zakresie kompetencji prawa unijnego, zaś określenie procedur 
powoływania sędziów należy do wyłącznej kompetencji państw członkowskich. Na tej 
podstawie  Rzeczpospolita  Polska  przedstawiła  stanowisko,  zgodnie  z  którym  prawo 
unijne  nie  może  być  w  interpretowane  w  sposób,  który  prowadziłby  do  wywodzenia 
z jego  przepisów  jakichkolwiek  obowiązków  kierowanych  do  państw  członkowskich, 
dotyczących  ukształtowania  w  określony  sposób  procedury  powoływania 
przedstawicieli organów władzy sądowniczej.  
18.  Argumenty  przedstawione  w  pkt  16-24  uwag  na  piśmie  z  dnia  16  maja  2019  r. 
przemawiają  za  stwierdzeniem  braku  dopuszczalności  również  dodatkowego  pytania 
prejudycjalnego.  Jako  że  Unii  Europejskiej  nie  zostały  przyznane  żadne  kompetencje 
w zakresie organizacji wymiaru sprawiedliwości państw członkowskich, a z przepisów 
                                                 
10 Postanowienie z dnia 16 kwietnia 2008 r., C-186/07, Club Náutico de Gran Canaria, EU:C:2008:227, pkt 19; 
postanowienie z dnia 17 lipca 1997, Leur-Bloem, C-28/95, EU:C:1997:369, pkt. 26 i 27; postanowienie z dnia 
13 grudnia 2016 r., Semararo, C-484/16, EU:C:2016:371, pkt 33 i nast.; postanowienie z dnia 8 grudnia 2016 r., 
Marinkov, EU:C:2016:943, pkt 38. 

Uzupełniające uwagi na piśmie Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie C-824/18 

prawa  unijnego  nie  wynikają  żadne  wskazania  dotyczące  sposobów  ukształtowania 
procedur  powoływania  sędziów  krajowych  sądów,  to  tym  bardziej  prawo  unijne  nie 
może  przyznawać  żadnych  uprawnień  kandydatom  biorącym  udział  w  konkursie  na 
wolne stanowiska sędziowskie. 
19.  W tym kontekście należy podkreślić, że prawo kandydatów na sędziego do zaskarżania 
decyzji podejmowanych w toku procedury nominacyjnej nie mogłoby wynikać z art. 19 
ust.  1  TUE,  z  którego  to  postanowienia  Trybunał  Sprawiedliwości  wywiódł  zasadę 
ogólną  niezależności  sądów.  Możliwość  bądź  brak  możliwości  zaskarżenia  przez 
kandydata na sędziego decyzji podejmowanych w toku procedury nominacyjnej nie ma 
bowiem żadnego związku z niezależnością władzy sądowniczej ani w żaden sposób nie 
wpływa  negatywnie  na  niezawisłość  sędziów.  O  tym,  czy  sądy  w  danym  państwie  są 
niezależne, zaś osoby powołane na stanowiska sędziów orzekają w sposób niezawisły, 
decyduje  bowiem  system  gwarancji  niezawisłości,  które  chronią  sędziego  w  trakcie 
całej  jego  służby  przed  naciskami  –  nie  zaś  istnienie  (bądź  brak)  uprawnienia  osób, 
które  nie  zostały  powołane  na  stanowiska  sędziowskie,  do  kwestionowania  decyzji 
podejmowanych w toku procedury konkursowej.  
20.  Powyższego  stanowiska  zdaje  się  nie  kwestionować  również  sąd  odsyłający,  który 
w uzupełnieniu  wniosku  prejudycjalnym  rozważa  zgodność  kwestionowanych 
przepisów  przede  wszystkim  z  zasadą  prawa  do  sądu  kandydatów  na  sędziów. 
Odpowiadając  na  te  wątpliwości  należy  jednak  zwrócić  uwagę,  że  prawo  unijne  nie 
przyznaje żadnego „uprawnienia do zostania sędzią”, które to uprawnienie podlegałoby 
ochronie  sądowej  na  mocy  prawa  unijnego.  W  konsekwencji  przywołane  przez  sąd 
odsyłający postanowienia art. 2, art. 4 ust. 3 zdanie trzecie, art. 6 ust. 1 i art. 19 ust. 1 
TUE  w  związku z  art.  47  Karty  oraz  wynikające  z  nich  prawo  do  skutecznego  środka 
prawnego  w  dziedzinach  objętych  prawem  unijnym  nie  mogą  mieć  zastosowania  do 
oceny  krajowej  procedury  powoływania  sędziów,  a  w  szczególności  postanowienia  te 
nie mogą stanowić źródła żadnych uprawnień kandydatów na stanowiska sędziowskie. 
Należy  zatem  przyjąć,  że  odpowiedź  na  dodatkowe  pytanie  sądu  odsyłającego  jest 
niedopuszczalna ze względu na brak spełnienia warunku niezbędności również dlatego, 
że  przepisy,  o  których  wykładnię  sąd  odsyłający  wnioskuje,  nie  mają  zastosowania 
w sprawie głównej, zaś sprawa ta ma charakter czysto krajowy. 
21.  Na  marginesie  Rzeczpospolita  Polska  zwraca  uwagę,  że  procedury  powoływania 
sędziów  najwyższych  sądów  szeregu  państw  członkowskich  nie  przewidują  żadnej 

Uzupełniające uwagi na piśmie Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie C-824/18 
10 
sądowej  kontroli  podejmowanych  decyzji.  Na  przykład  w  Szwecji  sędziowie  Sądu 
Najwyższego, w tym jego prezes, są powoływani przez rząd (w praktyce przez Ministra 
Sprawiedliwości) na wniosek Rady ds. Nominacji Sędziów, która składa się wyłącznie 
z osób wskazanych przez parlament i rząd. Kandydatury przedstawione przez Radę nie 
są wiążące dla rządu, a jedynym ograniczeniem jest konieczność umożliwienia Radzie 
przedstawienia opinii o kandydacie zaproponowanym z własnej inicjatywy rządu przed 
jego  powołaniem  na  sędziego.  W  Danii  sędziowie  Sądu  Najwyższego  są  mianowani 
przez  Ministra  Sprawiedliwości  na  wniosek  Komisji  ds.  Nominacji  Sędziowskich. 
W Belgii  sędziowie  Sądu  Kasacyjnego  mianowani  są  przez  Króla  z  dwóch  list 
podwójnych,  z  których  jedną  przedkłada  sam  Sąd  Kasacyjny,  drugą  zaś  przemiennie 
Izba  Reprezentantów  albo  Senat.  W  Holandii  Król  powołuje  sędziów  Sądu 
Najwyższego  dożywotnio  dekretem  królewskim  na  wniosek  Drugiej  Izby  Stanów 
Generalnych,  która  przedstawia  potrójną  liczbę  kandydatów.  W  Irlandii  sędziowie, 
w tym  Prezes  Sądu  Najwyższego,  są  powoływani  przez  Prezydenta  Republiki  na 
wniosek  rządu.  Na  Malcie  i  Słowacji  sędziów  powołuje  prezydent  na  wniosek  rady 
sądownictwa,  przy  czym  na  Malcie  prezydent  zasięga  opinii  premiera,  który  ma 
kompetencję  do  zawetowania  kandydatury  przedstawionej  przez  radę  sądownictwa. 
W żadnym  z  wymienionych  państw  nie  ma  możliwości  zaskarżenia  do  sądu  decyzji 
o nieuwzględnieniu  określonej  osoby  na  liście  kandydatów  na  stanowiska  sędziowskie 
lub  o  niepowołaniu  jej  na  stanowisko  sędziowskie  spośród  kandydatów  –  zarówno 
w odniesieniu  do  stanowisk  w  najwyższym  sądzie  krajowym,  jak  i  w  odniesieniu  do 
pozostałych stanowisk sędziowskich. 
22.  W  tej  sytuacji  Rzeczpospolita  Polska  uważa  za  niedopuszczalne,  aby  wbrew  zasadzie 
przyznania,  a  wyłącznie  drogą  prawotwórczej  wykładni  prawa  unijnego,  formułować 
pod  adresem  poszczególnych  państw  członkowskich  wskazania  dotyczące  kwestii, 
w jaki sposób państwa te powinny kształtować procedury powoływania sędziów, w tym 
zapewniać  środki  odwoławcze  dla  kandydatów,  którzy  biorą  udział  w  konkursach  na 
stanowiska sędziowskie. Formułowanie takich wskazań nie służyłoby realizacji żadnego 
z celów Unii Europejskiej określonych w traktatach, rażąco naruszając przy tym zasadę 
równego  traktowania  państw  członkowskich  przez  instytucje  unijne  i  poszanowania 
tradycji konstytucyjnych tychże państw. 

Uzupełniające uwagi na piśmie Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie C-824/18 
11 
III.3. Niedopuszczalność dodatkowego pytania w świetle zasady 
poszanowania tożsamości konstytucyjnej państw członkowskich, 
wymogów poszanowania niezależności Trybunału Konstytucyjnego 
oraz celów procedury prejudycjalnej 
23.  Sąd odsyłający w dodatkowym pytaniu prejudycjalnym rozważa możliwość dokonania 
takiej  wykładni  prawa  unijnego,  która  legalizowałaby  stosowanie  przez  ten  sąd 
nieobowiązujących  obecnie  przepisów  prawa  krajowego,  które  zostały  przyjęte  poza 
zakresem  kompetencji  przyznanych  Unii  Europejskiej.  Są  to  przy  tym  przepisy,  które 
w części zostały uznane  przez Trybunał Konstytucyjny  za sprzeczne z Konstytucją RP 
i na mocy jego wyroku z dnia 25 marca 2019 r. utraciły moc obowiązującą, zaś w części 
zostały  uchylone  przez  ustawodawcę  w  celu  uzgodnienia  stanu  prawnego  z  tym 
wyrokiem. 
24.  W  przekonaniu  Rzeczypospolitej  Polskiej  dodatkowe  pytanie  jest  niedopuszczalne 
również dlatego, że zmierza do wywarcia skutku nieznanego procedurze prejudycjalnej 
i  jednocześnie  niezgodnego  z  podstawowymi  zasadami  ustroju  Polski,  a  także 
niezgodnego  z  zasadami  ogólnymi  prawa  unijnego.  Orzeczenie  Trybunału 
Sprawiedliwości wydawane w trybie prejudycjalnym ma na celu, jak wskazuje art. 267 
TFUE,  uzyskanie  wykładni  prawa  unijnego.  Orzeczenie,  jakie  chciałby  uzyskać  sąd 
odsyłający,  miałoby  natomiast  skutek  nie  interpretacyjny,  lecz  prawodawczy. 
Orzeczenie  takie  miałoby  bowiem  umożliwić  sądowi  odsyłającemu  przyjęcie  do 
rozpoznania  i  merytoryczne  rozstrzygnięcie  sprawy,  mimo  braku  przepisów  prawa 
powszechnie  obowiązującego  w  danym  przedmiocie  i  mimo  uchylenia  wcześniej 
obowiązujących  przepisów  z  uwagi  na  ich  sprzeczność  z  Konstytucją  RP.  W  tym 
zakresie należy zatem zwrócić uwagę na trzy zasadnicze kwestie. 
25.  Po pierwsze, rozstrzyganie o prawach i obowiązkach jednostek na podstawie przepisów 
uznanych za sprzeczne z ustawą zasadniczą (konstytucją) państwa członkowskiego nie 
powinno mieć miejsca w państwie prawnym, zaś prawidłowość takiego stanowiska nie 
powinna być kwestionowana na gruncie prawa unijnego. Potwierdza to  jednoznacznie 
art.  4  ust.  2  TUE,  zgodnie  z  którym  Unia  Europejska  szanuje  tożsamość  narodową 
państw  członkowskich,  nierozerwalnie  związaną  z  ich  podstawowymi  strukturami 
politycznymi i konstytucyjnymi.  

Uzupełniające uwagi na piśmie Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie C-824/18 
12 
26.  Zdaniem  Rzeczypospolitej  Polskiej  art.  4  ust.  2  TUE  –  statuując  zasadę  ogólną 
poszanowania  tożsamości  konstytucyjnej  państw  członkowskich  –  stanowczo 
sprzeciwia  się  wykorzystywaniu  prawa  unijnego  do  celu  podważenia  podstawowych 
struktur  konstytucyjnych  państwa  członkowskiego,  do  których  w  niniejszej  sprawie 
zalicza  się  określenie  katalogu  źródeł  prawa  powszechnie  obowiązującego  i  ich 
hierarchii,  podmiotów  uprawnionych  do  przyjmowania  aktów  prawa  powszechnie 
obowiązującego i ich uchylania, a także procedur, w których to prawo jest przyjmowane 
i uchylane oraz roli sądu konstytucyjnego w procesie kontroli hierarchicznej zgodności 
norm i skutków prawnych orzeczeń tego sądu.  
27.  Zasada poszanowania tożsamości konstytucyjnej państw członkowskich stoi  zwłaszcza 
na  przeszkodzie  takiej  wykładni  prawa  unijnego,  która  prowadziłaby  do  umocowania 
sądu  krajowego  do  rozpoznania  spraw  określonego  rodzaju  na  podstawie  przepisów 
uchylonych  wcześniej  ze  względu  na  ich  sprzeczność  z ustawą  zasadniczą.  Zasada  ta 
sprzeciwia  się  zatem  wykładni,  która  prowadziłaby  do  umocowania  sądu  krajowego, 
mimo że w świetle przepisów ustawy zasadniczej określających zakres jego ustrojowej 
kognicji, sąd ten nie może zajmować się sprawami danego rodzaju. 
28.  Po  drugie,  Trybunał  Konstytucyjny  jest  jedynym  organem  władzy  sądowniczej 
umocowanym do badania zgodności aktów niższego rzędu z Konstytucją RP, zaś jego 
wyroki,  stosownie do art. 190 Konstytucji  RP, wywołują  – w przypadku  stwierdzenia 
sprzeczności norm  – skutek w postaci  utraty mocy obowiązującej  przepisów niższego 
rzędu. Skoro więc Trybunał Konstytucyjny uznał przepisy ustawy o KRS, przyjęte poza 
zakresem kompetencji przyznanych Unii Europejskiej, za sprzeczne z Konstytucją RP, 
na  skutek  czego  utraciły  one  swoją  moc  obowiązującą,  to  kwestię  braku  możliwości 
stosowania  tych  przepisów  przez  sądy  należy  uznać  za  rozstrzygniętą  w  sposób 
jednoznaczny i – jak stanowi art. 190 ust. 1 Konstytucji RP – ostateczny.  
29.  Orzeczenie  Trybunału  Sprawiedliwości,  które  dawałoby  sądowi  krajowemu  podstawę 
do  orzekania  wbrew  wyrokowi  Trybunału  Konstytucyjnego  stwierdzającemu 
sprzeczność niektórych  przepisów  ustawy o KRS  z Konstytucją RP, rażąco  godziłoby 
w niezależność orzeczniczą Trybunału Konstytucyjnego. W takiej bowiem sytuacji moc 
i skutki wyroku Trybunału Konstytucyjnego – ostatecznego w świetle Konstytucji RP – 
zostałyby  podważone  przez  inny  organ  władzy,  nieumocowany  ani  do  kontroli 
merytorycznej  orzeczeń  Trybunału  Konstytucyjnego,  ani  też  do  badania  zgodności 
polskich przepisów z Konstytucją RP. Prowadziłoby to nie tylko do naruszenia zasady 

Uzupełniające uwagi na piśmie Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie C-824/18 
13 
poszanowania  tożsamości  konstytucyjnej  państw  członkowskich,  ale  również 
wkraczałoby  w  chronioną  na  mocy  art.  19  ust.  1  TUE  sferę  niezależności  krajowego 
sądu od innych organów władzy. 
30.  Po  trzecie,  władze  polskie  są  obowiązane  –  na  podstawie  prawa  krajowego  i  prawa 
międzynarodowego  –  do  zagwarantowania,  aby  sprawy  jednostek  były  rozpoznawane 
przez  sądy  powołane  na  podstawie  ustawy  (art.  176  ust.  2  Konstytucji  RP,  art.  6 
EKPCz11,  art.  14  ust.  1  zdanie  2  Międzynarodowego  Paktu  Praw  Obywatelskich 
i Politycznych).  Europejski  Trybunał  Praw  Człowieka  w  wydanym  niedawno  wyroku 
w sprawie  Ástráðsson  przeciwko  Islandii  uznał,  że  wynikającemu  z  art.  6  EKPCz 
obowiązkowi  ustanowienia  sądu  na  podstawie  ustawy  uchybił  brak  dostatecznego 
uzasadnienia  przez  ministra  sprawiedliwości  wniosku  o  powołanie  na  sędziego 
kandydatów  nierekomendowanych  wcześniej  przez  radę  sądową,  w  miejsce  innych 
kandydatów  przez  tę  radę  rekomendowanych,  oraz  łączne  zamiast  indywidualnego 
głosowanie  przez  parlament  w  przedmiocie  powołania  na  sędziów  wszystkich 
kandydatów umieszczonych na liście rekomendacyjnej ministra sprawiedliwości12.  
31.  W tym świetle za uchybienie obowiązkowi ustanowienia sądu na podstawie ustawy tym 
bardziej należałoby uznać powołanie kandydata na stanowisko sędziego w następstwie 
odwołania wniesionego przez tego kandydata od uchwały rady sądowej, w sytuacji gdy 
odwołanie  to  zostało  wniesione  na  podstawie  nieobowiązujących  przepisów  oraz 
przyjęte  do  rozpoznania  i  uwzględnione  przez  organ,  który  w  świetle  orzecznictwa 
krajowego  sądu  konstytucyjnego  nie  jest  ustrojowo  umocowany  do  rozpoznawania 
spraw tego rodzaju.  
32.  Rzeczpospolita  Polska  uważa  zatem,  że  orzeczenie  prejudycjalne  Trybunału 
Sprawiedliwości nie może prowadzić do przyznania sądowi krajowemu kompetencji do 
rozstrzygania  spraw  jednostek  na  podstawie  przepisów  krajowych,  które  utraciły  moc 
obowiązującą z uwagi na ich sprzeczność z ustawą zasadniczą.  
33.  Takie  orzeczenie  Trybunału  Sprawiedliwości  byłoby  ewidentnie  sprzeczne  z  celem 
procedury prejudycjalnej, jakim jest dostarczanie wykładni prawa unijnego, a przy tym 
podważałoby podstawowe zasady ustrojowe Polski, których respektowanie przez Unię 
Europejską  zastrzega  art.  4  ust.  2  TUE,  oraz  podważałoby  niezależność  Trybunału 
                                                 
11 Europejska Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności. 
12 Wyrok EPTCz z dnia 12 marca 2019 r., 26374/18, Guðmundur Andri Ástráðsson przeciwko Islandii
ECLI:CE:ECHR:2019:0312JUD002637418. 

Uzupełniające uwagi na piśmie Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie C-824/18 
14 
Konstytucyjnego,  prowadząc  do  kwestionowania  jego  ostatecznych  orzeczeń 
o zgodności przepisów polskiego prawa z Konstytucją RP.  
34.  W konsekwencji Rzeczpospolita Polska uważa, że – w związku z wyrokiem Trybunału 
Konstytucyjnego,  który  orzekł,  że  przepisy  przewidujące  rozpoznawanie  odwołań  od 
uchwał  KRS  przez  Naczelny  Sąd  Administracyjny  są  sprzeczne  z  Konstytucją  RP, 
a także  w  związku  z  uchyleniem  przez  polskiego  ustawodawcę  przepisów  ustawy 
o KRS 
dotyczących  rozpoznawania  takich  odwołań  przez  Naczelny  Sąd 
Administracyjny  i  umorzeniem  z  mocy  prawa  postępowań  toczących  się  przed  tym 
sądem  na  podstawie  przepisów  uznanych  za  sprzeczne  z  Konstytucją  RP  –  dalsze 
prowadzenie  tych  postępowań  przez  sąd  odsyłający  stało  się  pozbawione  celu13,  zaś 
odpowiedź  na  pytanie  prejudycjalne  nie  może  wywrzeć  wpływu  na  rozstrzygnięcie 
dostarczane  przez  sąd  odsyłający14.  Z  tego  względu  Trybunał  Sprawiedliwości 
powinien odmówić udzielenia odpowiedzi na dodatkowe pytanie sądu odsyłającego.  
IV. BRAK OGRANICZEŃ UPRAWNIENIA SĄDU 
ODSYŁAJĄCEGO DO ZADAWANIA PYTAŃ 
PREJUDYCJALNYCH 
35.  Sąd  odsyłający  kwestionuje  zgodność  z  prawem  unijnym  art.  3  ustawy  zmieniającej, 
wskazując w pkt 19-22 uzupełnienia wniosku prejudycjalnego, że przepis ten ogranicza 
możliwość zadania pytania prejudycjalnego, gdyż skutkuje umorzeniem z mocy prawa 
postępowania,  w  którym  wcześniej  zwrócono  się  z  takim  pytaniem  do  Trybunału 
Sprawiedliwości. Sąd odsyłający, odwołując się do wyroku Rheinmühlen Düsseldorf15, 
wskazuje,  że  sądy  krajowe  nie  mogą  być  w  żaden  sposób  ograniczane  przez  przepisy 
krajowe  w  odniesieniu  do  możliwości  zadawania  pytań  prejudycjalnych,  zaś  wszelkie 
przepisy,  które  utrudniają  lub  uniemożliwiają  występowanie  z  wnioskami 
prejudycjalnymi, należy uznać za niewiążące dla sądu. 
36.  Rzeczpospolita  Polska  zwraca  jednak  uwagę,  że  wyrok  Rheinmühlen  Düsseldorf 
dotyczył  problemu  związania  sądu  niższej  instancji  wykładnią  prawa  dokonaną  przez 
sąd  wyższej  instancji  oraz  tego,  jak  to  związanie  wykładnią  wpływa  na  możliwość 
                                                 
13 Postanowienie z dnia 22 października 2012 r., Šujetová, C-252/11, EU:C:2012:653, pkt 17; postanowienie 
z dnia 10 czerwca 2011 r., Mohammad Imran, C-155/11 PPU, EU:C:2011:387, pkt 18. 
14 Wyrok z dnia 6 października 1982 r., CILFIT, C-283/81, EU:C:1982:335, pkt 10. 
15 Wyrok z dnia 16 stycznia 1974 r., Rheinmühlen Düsseldorf, 166/73, EU:C:1974:3. 

Uzupełniające uwagi na piśmie Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie C-824/18 
15 
wystąpienia przez sąd niższej instancji z pytaniem prejudycjalnym. Co przy tym istotne, 
sąd  odsyłający  w  tamtej  sprawie  miał  rozstrzygnąć  sprawę  merytorycznie, 
a zakwestionowane  przepisy  prawa  krajowego  ograniczały  jedynie  jego  możliwość 
skorzystania z wykładni dokonanej przez organ inny niż sąd wyższej instancji.  
37.  Niniejsza  sprawa  różni  się  zatem  zasadniczo  od  sprawy  Rheinmühlen  Düsseldorf
W niniejszej  sprawie  ustawa  zmieniająca  w  niczym  nie  ogranicza  bowiem  możliwości 
wystąpienia  przez  sąd  odsyłający  do  Trybunału  Sprawiedliwości  z  wnioskiem 
o dokonanie  wykładni  prawa  unijnego.  Jednak  w  wyniku  wejścia  w  życie  ustawy 
zmieniającej  zadane  już  pytania  prejudycjalne  stały  się  bezprzedmiotowe  (a  przez  to 
niedopuszczalne) z tego względu, że przed sądem odsyłającym przestała istnieć sprawa, 
która wymagałaby merytorycznego rozstrzygnięcia.  
38.  Rzeczpospolita Polska podkreśla, że polskie sądy mogą zadawać pytania prejudycjalne 
w  każdych  okolicznościach,  i  ustawa  zmieniająca  nie  stoi  temu  na  przeszkodzie.  Aby 
jednak  dane  pytanie  było  dopuszczalne,  dopuszczalne  musi  być  samo  prowadzenie 
postępowania  (istnienie  sprawy  przed  sądem  odsyłającym),  a  odpowiedź  na  pytanie 
musi  służyć  rozstrzygnięciu  sprawy  zawisłej  przed  sądem  odsyłającym.  Tymczasem 
rozumowanie sądu odsyłającego przedstawione w pkt 22 odesłania wydaje się opierać 
na  zgoła  przeciwnym  założeniu,  a  mianowicie  –  że  to  sprawa  zawisła  przed  sądem 
odsyłającym  jest  pretekstem  do  zadania  pytania  prejudycjalnego  i  do  umożliwienia 
Trybunałowi  Sprawiedliwości  wypowiedzenia się w kwestiach ogólnych, dotyczących 
(w  niniejszym  przypadku)  pewnych  aspektów  problematyki  organizacji  sądownictwa, 
niemających żadnego związku z prawem unijnym. 
39.  Jest to założenie oczywiście błędne, gdyż zadanie pytania prejudycjalnego nie może być 
celem  samym  w  sobie,  zaś  rolą  Trybunału  Sprawiedliwości  jest  wsparcie  sądu 
krajowego w rozstrzyganiu sprawy poprzez dostarczanie wykładni prawa unijnego, nie 
zaś  wydawanie  opinii  doradczych  o  charakterze  ogólnym,  dotyczących  zagadnień 
ustrojowych państw członkowskich.  
40.  Prawo  unijne  nie  stoi  zatem  na  przeszkodzie  przepisom  prawa  krajowego, 
przewidującym  umorzenie  postępowania  przed  sądem,  który  zadał  pytanie 
prejudycjalne.  Kiedy  odpowiedź  na  pytanie  nie  jest  już  potrzebna  dla  rozstrzygnięcia 
sprawy  przed  sądem  krajowym,  ponieważ  sprawa  ta  przestaje  istnieć,  pytanie 
prejudycjalne  należy  uznać  za  bezprzedmiotowe  i  tym  samym  niedopuszczalne 

Uzupełniające uwagi na piśmie Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie C-824/18 
16 
w świetle  art.  267  TFUE.  Takie  sytuacje  w  praktyce  nie  są  niczym  nadzwyczajnym 
i zdarzają  się  regularnie,  przykładowo  wskutek  zawarcia  przez  strony  ugody  lub 
wskutek  uchylenia  przepisów  nakładających  kwestionowane  przez  stronę  obowiązki. 
W konsekwencji  Trybunał  Sprawiedliwości  regularnie  wykreśla  sprawy  ze  swojego 
rejestru  z  powodu  ich  umorzenia  przed  sądami  odsyłającymi,  a  dopuszczalność 
umarzania takich spraw ze względu na zdarzenia, z którymi prawo krajowe wiąże taki 
skutek, nie budziła dotąd żadnych wątpliwości co do zgodności z prawem unijnym. 
41.  W  tym  świetle  Rzeczpospolita  Polska  uważa, że  wątpliwości  sądu  odsyłającego  co  do 
zgodności  art.  3  ustawy  zmieniającej  z  art.  267  TFUE  nie  znajdują  żadnego 
uzasadnienia,  gdyż  przepisy  ustawy  zmieniającej  w  żadnym  razie  nie  ograniczają 
możliwości  występowania  przez  sądy  krajowe  z  pytaniami  prejudycjalnymi  do 
Trybunału  Sprawiedliwości,  w  szczególności  zaś  nie  ograniczają  w  takiej  możliwości 
sądu odsyłającego.  
V. PROPOZYCJA ROZSTRZYGNIĘCIA 
42.  W  związku  z  argumentacją  przedstawioną  powyżej,  Rzeczypospolita  Polska 
uważa,  że  pytanie  prejudycjalne  zawarte  w  uzupełnieniu  (addendum)  wniosku 
prejudycjalnego  w  sprawie  C-824/18  Krajowa  Rada  Sądownictwa  jest  oczywiście 
niedopuszczalne,  zaś  Trybunał  Sprawiedliwości  powinien  odmówić  udzielenia  na 
nie odpowiedzi. 
Bogusław Majczyna 
Pełnomocnik Rzeczypospolitej Polskiej